Η “ΟΜΟΝΟΙΑ” των Ελλήνων της Αλβανίας και οι προκλήσεις της

Τον Ιανουάριο του 2015 διεξήχθησαν οι εκλογές της “Ομόνοιας”, συλλόγου της εθνικής ελληνικής μειονότητας στην Αλβανία, όπου ο νεοεκλεγείς πρόεδρος κ. Λεωνίδας Παππάς διαδέχθηκε στο αξίωμα τον κ. Βασίλη Μπολλάνο, πρώην δήμαρχο της Χειμάρρας.

Η οργάνωση “Ομόνοια” αποτελεί δημόσια έκφραση των Βορειοηπειρωτών, ενώ συνδέεται άρρηκτα με τη λειτουργία του κόμματος “Ένωση για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα” (ΚΕΑΔ), το οποίο εκπροσωπεί την εθνική ελληνική μειονότητα καθώς και άλλες μειονότητες στο πολιτικό γίγνεσθαι της Αλβανίας. Αξίζει να αναφερθεί ότι ο πρόεδρος του ΚΕΑΔ, κ. Ευάγγελος Ντούλες, έχει διατελέσει πρόεδρος της “Ομόνοιας”. Θα ήταν πρέπον να μελετηθούν ορισμένα από τα πιο φλέγοντα προβλήματα που ταλανίζουν την οργάνωση αυτή, τα οποία θα αποτελέσουν πρόκληση για το νέο πρόεδρο.

Το ιδιαίτερο ύφος του απερχόμενου προέδρου – κυρίως κατά τη διάρκεια της δημαρχίας του – όσον αφορά την αμφισβήτηση του αλβανικού εθνικισμού, καθώς και την αντίσταση απέναντι στις εθνικιστικές τάσεις των Αλβανών, ήγειρε την ευαισθησία πολλών Ελλήνων της μειονότητας. Το γεγονός αυτό ενδεχομένως  προκάλεσε εκ νέου τη δραστηριοποίηση ορισμένων μελών της “Ομόνοιας”. Από την άλλη, η δίψα ορισμένων για εξουσία, καθώς και η πολιτική των “αλβανικών” κομμάτων να αντλούν ψήφους από την ελληνική μειονότητα, διέσπασε την τελευταία σε τουλάχιστον δύο πολιτικά κόμματα, στο φιλο-Ραμαϊκό ΚΕΑΔ, καθώς και στο φιλο-Μπερισικό κόμμα του ΜΕΓΑ. Η διάσπαση της μειονότητας οδήγησε τους περισσοτέρους να συσπειρώνονται και να ψηφίζουν μη μειονοτικά κόμματα, ανήκοντα κυρίως στο κεντροαριστερό πολιτικό φάσμα. Αυτό ήλθε ως αποτέλεσμα της πολιτικοποίησης της ελληνικής μειονότητας προς όφελος των “αλβανικών” κομμάτων, και, πολύ περισσότερο, της απογοήτευσης σημαντικού μέρους αυτής της μειονότητας προς τους εκπροσώπους της, είτε μελών της “Ομόνοιας” είτε του ΚΕΑΔ.

Πολλοί “την ψώνισαν” μόλις απέκτησαν ένα αξίωμα στο κόμμα, ενώ σχεδόν εξαφανίστηκαν, όταν ανέλαβαν κάποιο υπουργείο, κάποια διεύθυνση ή εν πάση περιπτώσει κάποια θέση στη δημόσια διοίκηση. Το φαινόμενο της “γραφειοκρατικοποίησης”, είχε ως αποτέλεσμα, σχεδόν πάντα, την αποστασιοποίηση των εκλεγμένων από τους ψηφοφόρους μόλις την επαύριο των εκλογών.

Η ανάδειξη υποψηφίων με χαμηλό μορφωτικό επίπεδο και με μοναδικό κριτήριο την επιχειρηματική τους δράση ναι μεν διευκολύνει χρηματικά την εκάστοτε εκλογική εκστρατεία, αλλά έχει ως συνέπεια το κυνήγι του χρηματικού κέρδους και όχι την εκπροσώπευση των αιτημάτων της μειονότητας. Επιπλέον, οι εκπρόσωποι αυτοί αδυνατούν να ανταποκριθούν στο έργο της διαπραγμάτευσης με την κεντρική εξουσία προς όφελος της μειονότητας.

Η διαφθορά αποτελεί μελανή σελίδα όχι μόνο για το κοινωνικο-πολιτικό γίγνεσθαι της Αλβανίας και της Ελλάδας, αλλά είναι παρούσα και στην ίδια την ελληνική μειονότητα. Η διαφθορά εντείνει την ουσιαστική αποστασιοποίηση των εκλεγμένων από τη μειονότητα, πολλαπλασιάζει τα πλούτη τους, καθώς και αυξάνει το οικονομικό χάσμα μεταξύ αυτών και του απλού λαού.

Επίσης, οι αργοί ρυθμοί στη διαδοχή των γενεών ενισχύουν περαιτέρω την αναποτελεσματικότητα της “Ομόνοιας”. Η ασθενής συμμετοχή των νέων σε συνδυασμό με τη “μονοπωλιακή” θέση των μεγαλύτερων σε ηλικία προσώπων στερεί από την οργάνωση αυτή ενέργεια, δυναμικότητα, διάλογο, μεγαλύτερη κοινοτική επιδοκιμασία και νομιμοποίηση. Ο σεβάσμιος ρόλος των προσωπικοτήτων μεγάλης ηλικίας έχει ανάγκη να εμπλουτιστεί από την προοδευτική σκοπιά της νεολαίας. Επιπρόσθετα, εξίσου σημαντική είναι η διαπαιδαγώγηση της τελευταίας. Ως εκ τούτου, ο νεοεκλεγείς πρόεδρος Λεωνίδας Παππάς με την επιπρόσθετη εμπειρία ως πρώην πρόεδρος της νεολαίας μπορεί να προσφέρει πολλά.

Συμπερασματικά, προκειμένου η “Ομόνοια” να κατορθώσει να επηρεάσει τις αποφάσεις της αλβανικής κυβέρνησης, καθώς και της ελληνικής, θα πρέπει πρώτα να υπερπηδήσει τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει στο εσωτερικό της. Πρέπει να βρεθούν περισσότερο λειτουργικοί μηχανισμοί για την αποτελεσματικότερη και δημοκρατικότερη οργάνωση της “Ομόνοιας”, έτσι ώστε η μειονότητα να διατηρήσει την ταυτότητά της.

Μόνο με αυτό τον τρόπο θα καταφέρει να διαπραγματευτεί με σημαντικότατες προκλήσεις που η κοινωνία αντιμετωπίζει καθημερινά, όπως η ανεργία, η φτώχεια, το περιβάλλον, το θέμα των συντάξεων, τις σχέσεις με την εκκλησία και τους συλλόγους Βλάχων και ούτω καθεξής. 

Ιορδάνης Γιώργη
Απόφοιτος Πολιτικής Επιστήμης και Δημόσιας Διοίκησης του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών *Μεταπτυχιακό στο Διεθνείς Σχέσεις και Στρατηγικές Σπουδές του Παντειου Πανεπιστημίου Αθηνών * Διδάκτωρ Διεθνών και Ευρωπαϊκών Σπουδών του Παντειου Πανεπιστημίου Αθηνών

Αποκλειστικά για τον Πελασγό Κορυτσάς (www.pelasgoskoritsas.gr)