Ο Ιωάννης Λάτσης- Η καταγωγή του από την Κορυτσά

note: Ο Ιωάννης Λάτσης ίδρυσε και χρηματοδότησε το Ίδρυμα Υποτροφιών Ι.Σ. Λάτση, το 1968, καθώς και το Ίδρυμα Αποκαταστάσεως Ομογενών εξ Αλβανίας, το 1991, τα οποία έχουν μια αξιοπρόσεκτη και πολυεπίπεδη συνεισφορά στους τομείς της εκπαίδευσης, της επαγγελματικής κατάρτισης και της κοινωνικής πρόνοιας.

Ο Ιωάννης Λάτσης, παιδί φτωχής πολυμελούς οικογένειας, γεννήθηκε το 1910 στο Κατάκολο του Νομού Ηλείας και πέθανε το 2003 στην Αθήνα. Η καταγωγή του πατέρα του ήταν από την Κορυτσά και της μητέρας του από την Κεφαλλονιά. Παντρεύτηκε την Εριέττα Τσουκαλά, από τον Πύργο, με την οποία απέκτησαν τρία παιδιά, τον Σπύρο, τη Μαριάννα και τη Μαργαρίτα.

Ο Ιωάννης Λάτσης αποφοιτεί από την Εμπορική Σχολή του Πύργου και στη συνέχεια ασχολείται με διάφορα επαγγέλματα που σχετίζονται με τη ναυτιλία και το εμπόριο. Εργατικός και φιλόδοξος, ωστόσο, δεν αργεί να στραφεί με επιτυχία και στο εξαγωγικό εμπόριο σταφίδας, που ανθούσε στην περιοχή του Πύργου. Στην ανοδική πορεία του στο χώρο αυτό έρχεται να βάλει τέλος ο Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος.

Λίγο πριν από τον πόλεμο, ο Ιωάννης Λάτσης έχει ήδη εγκατασταθεί με την οικογένειά του στην Αθήνα. Με τη λήξη του πολέμου στρέφεται στην ακτοπλοΐα, από τους πρωτοπόρους στο χώρο, σε μια εποχή που η επίσκεψη στα νησιά αποτελούσε δύσκολο εγχείρημα.

Από την πρώτη μεταπολεμική εποχή, ο Ιωάννης Λάτσης έχει ήδη δημιουργήσει δεσμούς με την Αίγυπτο, αρχικά, και με άλλες αραβικές χώρες, στη συνέχεια, αφού τα πλοία του μεταφέρουν συστηματικά εμπορεύματα και πετρελαιοειδή. Οι επαφές αυτές θα τον στρέψουν για ένα διάστημα, στα τέλη της δεκαετίας του 1950, και στη μεταφορά μουσουλμάνων προσκυνητών από διάφορες αραβικές χώρες στη Μέκκα.

Η ανήσυχη φύση του δεν τον αφήνει να επαναπαυθεί. Λίγο αργότερα, προχωρεί στην αγορά φορτηγών πλοίων, ενώ σύντομα προσθέτει στο στόλο του και τα πρώτα δεξαμενόπλοια. Ο στόλος των δεξαμενόπλοιων αυξάνεται με ταχύ ρυθμό τις επόμενες δεκαετίες. Η ιδιαίτερη σχέση του Ιωάννη Λάτση με τη θάλασσα όχι μόνο δεν θα διακοπεί ποτέ, αλλά θα καταλάβει περίοπτη θέση στις επιχειρηματικές του δραστηριότητες· ο στόλος του Ιωάννη Λάτση και η εταιρεία του BILINDER MARINE CORPORATION θα βρεθούν τα επόμενα χρόνια ανάμεσα στις παγκόσμιες δυνάμεις της ναυτιλίας.

Στο μεταξύ, παράλληλα με τη διακίνηση προϊόντων πετρελαίου διά θαλάσσης προχωρεί και στην εμπορία πετρελαιοειδών. Η νέα αυτή δραστηριότητα προστίθεται στις ήδη υπάρχουσες, σύντομα δε ο Ιωάννης Λάτσης διαβλέπει την ανάγκη αποθήκευσης και διύλισης του πετρελαίου που μεταφέρουν τα πλοία του. Αυτό τον οδηγεί, στις αρχές της δεκαετίας του 1970, στην πρώτη επένδυσή του επί ελληνικού εδάφους, στην ίδρυση ενός διεθνών προδιαγραφών διυλιστηρίου, του εξαγωγικού διυλιστηρίου της ΠΕΤΡΟΛΑ. Το διυλιστήριο -το οποίο κατασκευάστηκε μέσα σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα- θα λειτουργήσει τα επόμενα τριάντα χρόνια υπό τη διεύθυνση του Ομίλου Λάτση και θα αποτελέσει το εφαλτήριο για την εδραίωση της παρουσίας του Ομίλου στη Σαουδική Αραβία.

Στη Σαουδική Αραβία, ο Ιωάννης Λάτσης επεκτείνει τις δραστηριότητές του με την ίδρυση της εταιρείας PETROLA INTERNATIONAL στα μέσα της δεκαετίας του 1970. Με την εταιρεία αυτή, ο Όμιλος Λάτση εισέρχεται, ουσιαστικά, στο χώρο των κατασκευών αναπτύσσοντας σημαντική δραστηριότητα, που συνέβαλε στη διαμόρφωση των τεχνικών υποδομών της Σαουδικής Αραβίας, καθώς και στην ολοκλήρωση σημαντικών ιδιωτικών έργων. Κορύφωση των δραστηριοτήτων του Ομίλου στη χώρα αυτή υπήρξε το γεγονός ότι ο Ιωάννης Λάτσης κατασκευάζει, στις αρχές της δεκαετίας του 1980, το διυλιστήριο του Ράμπιχ. Το μεγάλο αυτό διυλιστήριο θα το λειτουργήσει στη συνέχεια ως ισότιμος εταίρος με την κρατική εταιρεία πετρελαίων της Σαουδικής Αραβίας μέχρι το 1995.

Το 1980, ο Ιωάννης Λάτσης αγοράζει την τράπεζα Banque de Dépôts με έδρα τη Γενεύη, ενέργεια που αποτέλεσε τη βάση για τη δημιουργία ενός διεθνούς δικτύου τραπεζών σε πολλές ευρωπαϊκές πόλεις, στις Ηνωμένες Πολιτείες, στην Ασία και, φυσικά, στην Ελλάδα.

Οι παραπάνω επιχειρηματικές δραστηριότητες υπήρξαν οι ακρογωνιαίοι λίθοι της ανάπτυξης του Ομίλου Λάτση και η μεγάλη παρακαταθήκη του Ιωάννη Λάτση στα παιδιά του, που συνεχίζουν το έργο του και επεκτείνουν τη δραστηριοποίηση του Ομίλου και σε άλλους τομείς.

Αν στο επιχειρηματικό πεδίο ο Ιωάννης Λάτσης απέκτησε τη φήμη του μεγιστάνα, η κοινωνική του δράση και προσφορά τον κατατάσσει στη χορεία των ευεργετών. Ο Ιωάννης Λάτσης, με μια σειρά σημαντικότατων αγαθοεργιών, δωρεών και φιλανθρωπικών πράξεων, στήριξε εκατοντάδες πρωτοβουλίες των κυβερνήσεων της Ελλάδας, αλλά και άλλων χωρών, κρατικών οργανισμών, Yπουργείων, του Οικουμενικού Πατριαρχείου, της Ελληνικής Εκκλησίας, νοσοκομείων, ιδρυμάτων, αθλητικών σωματείων, σχολείων κ.λπ. Ιδιαίτερη μέριμνα και φροντίδα έδειξε στους Έλληνες ναυτικούς, που εκφράστηκε με δωρεές δεκάδων εκατομμυρίων δολλαρίων, και φυσικά στην ιδιαίτερη πατρίδα του, τον Πύργο Ηλείας.

Ο Ιωάννης Λάτσης ίδρυσε και χρηματοδότησε το Ίδρυμα Υποτροφιών Ι.Σ. Λάτση, το 1968, καθώς και το Ίδρυμα Αποκαταστάσεως Ομογενών εξ Αλβανίας, το 1991, τα οποία έχουν μια αξιοπρόσεκτη και πολυεπίπεδη συνεισφορά στους τομείς της εκπαίδευσης, της επαγγελματικής κατάρτισης και της κοινωνικής πρόνοιας.

Μέσα από την επιχειρηματική και την κοινωνική του δράση, ο Ιωάννης Λάτσης έφερε την πατρίδα μας στο προσκήνιο των διεθνών πολιτικών και οικονομικών γεγονότων συμβάλλοντας στην ευρύτερη προβολή και υιοθέτηση των ελληνικών θέσεων σε μια σειρά ζητημάτων. Για την εθνική του προσφορά και το έργο του τιμήθηκε από δεκάδες φορείς· οι σημαντικότερες τιμητικές διακρίσεις που έλαβε ήταν ο Χρυσός Σταυρός του Οικουμενικού Πατριαρχείου, το 1995, το οφφίκιο του Μέγα Ρεφερενδαρίου από το Οικουμενικό Πατριαρχείο, , ο Μεγαλόσταυρος του Τάγματος του Φοίνικα από την Ελληνική Δημοκρατία καθώς και το Αργυρό Μετάλλιο της Ακαδημίας Αθηνών, το 1989.


Lacis'Foundation

Σκοπός
Ο Ιωάννης Σ. Λάτσης δώρησε το 1991 στο Ελληνικό Δημόσιο ποσό 5 εκατ. δολαρίων ΗΠΑ με σκοπό την παροχή αρωγής προς τους Ομογενείς από την Αλβανία. Το Ελληνικό Δημόσιο απεδέχθη τη δωρεά αυτή και διέθεσε το ποσό των 5.000.000 δολαρίων στο Ίδρυμα Aποκαταστάσεως Ομογενών Εξ Αλβανίας ( ΙΑΟΑ) που συνεστήθη προς εκτέλεση του σκοπού της ως άνω δωρεάς. Από τότε ο Ιδρυτής, και στη συνέχεια η Οικογένειά του και το Διοικητικό Συμβούλιο κατέβαλλαν σημαντικές προσπάθειες ούτως ώστε το ΙΑΟΑ να εξελιχθεί στην Ελλάδα και στην Αλβανία ένας από τους πλέον αξιόπιστους και αμερόληπτους οργανισμούς που ασχολούνται με θέματα κοινού ενδιαφέροντος Ελλάδος - Αλβανίας.

Τα πρώτα χρόνια λειτουργίας του Ιδρύματος η προσοχή στράφηκε σε μία δέσμη χρηματοδοτήσεων και έργων, προκειμένου να υπάρξει άμεση ανακούφιση των ομογενών μας. Έμφαση δόθηκε κατ αρχήν στους τομείς της Υγείας, της Κοινωνικής Πρόνοιας και της Αγροτικής Ανάπτυξης.

Το 1993 ξεκινά το εκπαιδευτικό του έργο με την ίδρυση του Κέντρου Επαγγελματικής Εκπαίδευσης στην ακριτική Πωγωνιανή της Ηπείρου, προσαρμόζοντας τα προγράμματά του στις πραγματικές επαγγελματικές ανάγκες της Ελληνικής Ομογένειας. Το Κέντρο αποτέλεσε ουσιαστικό ανάχωμα στην ανεξέλεγκτη κάθοδο προς τα μεγάλα αστικά κέντρα εκατοντάδων νέων από τη γειτονική Αλβανία ιδιαίτερα στα πρώτα δύσκολα χρόνια και έχει συμβάλει εποικοδομητικά στην ενδυνάμωση των ελληνοαλβανικών σχέσεων.

Το ‘Ιδρυμα υπηρετεί διαχρονικά και αποτελεσματικά τα δικαιώματα των Ελλήνων Ομογενών για καλύτερες συνθήκες διαβίωσης για αποτελεσματική εκπαίδευση και επαγγελματική αποκατάσταση, μεριμνά για την ενίσχυση της εθνικής μας συνείδησης, για την επιβίωση της ελληνικής γλώσσας και της ορθοδοξίας στις μειονοτικές περιοχές, για την ομόνοια και αδελφοσύνη μεταξύ των λαών.

Παράλληλα προς τη λειτουργία του ΚΕΕ Πωγωνιανής, το Ίδρυμα επεξέτεινε το έργο του και σε ευρύτερους τομείς της Κοινωνικής Πρόνοιας, του Πολιτισμού και της Παιδείας, προσαρμοσμένο στις ανάγκες της ελληνικής μειονότητας και εξυπηρετώντας πάντοτε την περαιτέρω σύσφιξη των ελληνοαλβανικών σχέσεων. Σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων χρηματοδότησε την έκδοση του Ελληνο-Αλβανικού και Αλβανο-Ελληνικού Λεξικού, δύο ολοκληρωμένες λεξικογραφικές εκδόσεις που συμβάλλουν στην ανάπτυξη της επικοινωνίας των δύο λαών.

The European Latsis Prize is awarded annually by the European Science Foundation for "outstanding and innovative contributions in a selected field of European research". The prize is worth 100,000 Swiss francs and is awarded within a different discipline each year. The prize was inaugurated in 1999 by the Latsis Foundation.

European Latsis Prize Laureates
* 2004 (Bioinformatics) - Amos Bairoch [1]
* 2003 (Archaeology) - Colin Renfrew [2]
* 2002 (Cognitive Sciences) - Annette Karmiloff-Smith
* 2001 (Climate Research) - André Berger [3]
* 2000 (Molecular Structure) - Kenneth Holmes [4]
* 1999 (Research and/or Innovation in Education) - Jürgen Baumert