 |
| |
ΦΩΤΟ: Χάρης Γκίκας
Οταν η Εθνική Ελλάδος έπαιζε στα Τίρανα τον πρώτο της αγώνα για τα προκριματικά του μουντιάλ 2006, μια ομάδα περίπου 30 ατόμων με ελληνικές σημαίες μπήκε στο γήπεδο κάτω από αποδοκιμασίες που σοκάρουν ακόμη και τους Αλβανούς αστυνομικούς.
Κάθονται σε μια γωνιά και ψάλλουν τον εθνικό ύμνο. Εφυγαν με την πίκρα της ήττας υπό την προστασία εκατοντάδων αστυνομικών. Και όμως αυτοί, οι νέοι της Χειμάρρας, είχαν κερδίσει τη δική τους μάχη, σε έναν ιδιότυπο πόλεμο ο οποίος χρονολογείται από το 1945, όταν οι «προεστοί του χωριού», τότε, είχαν αντιταχθεί στα σχέδια του Εμβέρ Χότζα και είχαν ταχθεί υπέρ του βασιλιά!
Αν και επισήμως δεν ανήκουν στη μειονοτική ζώνη, οι Χειμαρριώτες από τότε ακολουθούν μια ξεχω ριστή πορεία διεκδικώντα ς δυναμικά τα δικαιώματ
Ελπίδες
«Αυτό είναι και το μεγάλο μας πρόβλημα. Ερημώνουν τα χωριά μας και εμείς δεν μπορούμε να κάνουμε κάτι. Αμα η Ελλάδα δεν μας βοηθήσει, δύσκολα θα αντέξουμε...», λέει ο κ. Μπολάνος, ο οποίος σπεύδει να τονίσει πως ό, τι και να γίνει, αυτή η περιοχή «δεν θα χάσει την εθνική της συνείδηση». Εθνικιστικές κραυγές; «Οχι βέβαια. Εδώ και 3.000 χρόνια υπάρχουμε. Εχουμε Ιστορία. Εχουμε παράδοση. Δεν ξυπνήσαμε ένα πρωί και είπαμε είμαστε Ελληνες.
Ενα να ξέρετε, και το πανί της (ελληνικής) σημαίας να σκιστεί, το κοντάρι θα μείνει» υποστηρίζει ο κ. Μπολάνος, επισημαίνοντας ταυτόχρονα ότι οι Χειμαρριώτες είναι «μαχητικοί, ανυποχώρητοι στις θέσεις τους, είναι πατριώτες, βρε αδερφέ. Εμείς ψάλλουμε τον εθνικό μας ύμνο και δεν γυρίζουμε την πλάτη μη μας δούνε οι Αλβανοί... Και το έχουμε πληρώσει αυτό.
Σε κάθε εκλογές όλοι πέφτουν πάνω μας να μας φάνε. Μα εμείς, όχι μόνο αντέχουμε, αλλά κερδίζουμε τις μάχες μας. Ομως, αν δεν παρθούν άμεσα μέτρα, θα χάσουμε τη μάχη με τον χρόνο. Θα φύγουν οι γέροι, θα ρημάξουν τα χωριά και οι περισσότεροι νέοι θα ζουν στην Αθήνα. Αυτή θα είναι η πιο μεγάλη μας ήττα...». Ο Βασίλης Μπολάνος, έξι χρόνια δήμαρχος στη Χειμάρρα, δεν ήταν ποτέ με το καθεστώς. Και ακόμη και σήμερα νιώθει υπερήφανος που οι παππούδες του στάθηκαν «απέναντι στον Χότζα.
Θέλεις από διαίσθηση, θέλεις γιατί έβλεπαν πολύ μπροστά, αυτοί οι άνθρωποι προσπάθησαν να κρατήσουν ψηλά την ελληνική σημαία. Και αυτό το πλήρωσαν ακριβά.
Πολλοί κάτοικοι εξορίστηκαν και άλλοι φυλακίστηκαν. Εκεί, στους Αγίους Πάντες, στο σχολείο που έχτισε ο πατρο-Κοσμάς, οι Χειμαρριώτες δικάζονταν με συνοπτικές διαδικασίες.
Οταν μάλιστα αρνήθηκαν να πάρουν μέρος στο δημοψήφισμα να τη νομιμοποίηση του Χότζα, η κατάσταση δυσκόλεψε για όλους. Τότε μας αφαιρέθηκαν και τα δικαιώματα που είχαν οι μειονότητες».
Από το 1992 και μετά την κατάρρευση του καθεστώτος, οι Χειμαρριώτες ήρθαν και πάλι στο προσκήνιο.
«Δυστυχώς τότε οι περισσότεροι πέρασαν στην Ελλάδα», παραδέχεται ο κ. Μπολάνος ο οποίος, αν και εγκαταστάθηκε στη Χειμάρρα (μέχρι τότε εργαζόταν στο Δυρράχιο) το 1995, άρχισε να αγωνίζεται για τα δικαιώματα των συμπατριωτών του, με καταγγελίες στην Ευρωπαϊκή Ενωση, την Αμερική, την Αγγλία.
Παρά τις προσπάθειες όμως από τους περίπου 11.000 κατοίκους, σήμερα έχουν απομείνει περίπου οι μισοί ίσως και λιγότεροι και στα οκτώ χωριά του δήμου. Ολο αυτό το διάστημα μετά την κατάρρευση του καθεστώτος, οι αλβανικές κυβερνήσεις προσπάθησαν να μας πιέσουν.
Επιχειρήθηκε αλλοίωση του ιδιοκτησιακού καθεστώτος. Με πλαστούς τίτλους διεκδικούσαν και διεκδικούν εκτάσεις των Ελλήνων. Ναι των Ελλήνων. Εμένα δεν με ενοχλεί καθόλου που μας λένε Ελληνες», λέει ο κ. Μπολάνος, ο οποίος ως κεντρικό σύνθημα στις τελευταίες δημοτικές εκλογές είχε το «ψηφίστε ελληνικά»...
Β. ΜΠΟΛΑΝΟΣ
Μπήκε στην πολιτική το 2000
Ο Δήμος Χειμάρρας αποτελείται από τα χωριά: Χειμάρρα, Παλάσα, Δρυμάδες, Ηλίας, Βούνο, Πύλουρη, Κούδεσι (είναι το χωριό από το οποίο κατάγονται οι γονείς του νεαρού ποδοσφαιριστή του Παναθηναϊκού, Σωτήρη Νίνη, ένα χωριό όπου ζουν ελάχιστοι κάτοικοι, χωρίς δρόμο) και Κηπαρό.
Την τελευταία εξαετία δήμαρχος είναι ο 51χρονος ηλεκτρολόγος κ. Βασίλης Μπολάνος, ο οποίος μέχρι το 1995 ζούσε στο Δυρράχιο.
Το 1995 εγκαθίστανται στη Χειμάρρα, όπου δραστηριοποιείται στα κοινά αλλά και επαγγελματικά, αφού συστήνει μια μικρή εταιρεία ηλεκτρικών εγκαταστάσεων.
Το 2000 βάζει υποψηφιότητα για δήμαρχος.
Ακολουθούν έντονες παρεμβάσεις της αλβανικής κυβέρνησης.
Οι διεθνείς παρατηρητές διαπιστώνουν αλλοιώσεις των εκλογικών αποτελεσμάτων.
Τελικά ο Βασίλης Μπολάνος δεν καταφέρνει να εκλεγεί.
Τα καταφέρνει όμως το 2003 και το 2006 παρά την κινητοποίηση του κρατικού μηχανισμού.
Μόνο στις τελευταίες εκλογές ο κ. Μπολάνος δεν είχε αντιπάλους Αλβανούς αλλά δημότες ελληνικής καταγωγής, οι οποίοι υποστηρίζονταν και από αλβανικά κόμματα, όπως και ο ίδιος...
ΚΙΝΗΤΡΑ
Τουρισμός και καλλιέργειες θα φέρουν πίσω τους νέους
Την ώρα που τα χωριά γύρω από τη Χειμάρρα ερημώνουν ο δήμαρχος Βασίλης Μπολάνος εκτιμά ότι μπορούν να δημιουργηθούν οι κατάλληλες συνθήκες για την επιστροφή για όσους κατοίκους ζουν σήμερα στην Ελλάδα.
«Για να συμβεί αυτό, θα πρέπει να υπάρξει σχεδιασμός από το εθνικό κέντρο. Να καταγραφούν επιτέλους οι προτάσεις που έχουμε κάνει. Για μας προέχει στην περιοχή μας να αναπτυχθούν μικρές επιχειρήσεις και για τον σκοπό αυτόν, να μας χορηγηθούν μικροδάνεια άτοκα.
Οι νέοι θα πρέπει να στραφούν στην καλλιέργεια ελαιοδέντρων και άλλων καρποφόρων και βεβαίως να γίνουν επενδύσεις στον τομέα του τουρισμού.
Και έχουμε τις δυνατότητες για μια ουσιαστική τουριστική ανάπτυξη. Οι πεντακάθαρες παραλίες, τα γραφικά χωριά στα οποία είναι ακόμη ζωντανή η λαϊκή αρχιτεκτονική, οι βυζαντινές εκκλησίες και τα μοναστήρια είναι στοιχεία που συνθέτουν την εικόνα μιας περιοχής με πλούσιο φυσικό περιβάλλον αλλά και ιστορία. Ισως θα πρέπει να δούμε σοβαρά τον τομέα του αγροτοτουρισμού. Αυτή η δραστηριότητα μπορεί να μας δώσει κίνητρα για την ευρύτερη περιοχή».
Περιθώρια για την ανάπτυξη ήπιων μορφών τουρισμού υπάρχουν εκτός από τη Χειμάρρα και στις γύρω κοινότητες οι οποίες μπορεί να στερούνται δρόμων και άλλων έργων υποδομής, όμως έχουν μια μοναδική αρχιτεκτονική και έτσι όμως είναι σκαρφαλωμένα στις κορφές των λόφων μπορούν να προσεγγίσουν το ενδιαφέρον κάθε επισκέπτη.
Επίσης, σύμφωνα με τον κ. Βασίλη Μπολάνο, «η δημιουργία μικρομεσαίων επιχειρήσεων σε συνδυασμό με τα έργα υποδομής, όπως η κατασκευή ενός νέου οδικού δικτύου, σήμερα είναι ένα από τα χειρότερα της περιοχής, η κατασκευή υδραγωγείου, αποχετευτικού και υδρευτικού δικτύου μπορούν να ανατρέψουν την αρνητική κατάσταση και να δώσουν στην περιοχή μας άλλες προοπτικές. Και το κυριότερο, να βοηθήσουν ώστε να επιστρέψουν οι νέοι που έχουν φύγει και να στήσουν τη ζωή τους εδώ στον τόπο τους».
Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΚΑΙ Η ΣΥΜΒΟΛΗ ΤΟΥ ΚΟΣΜΑ ΤΟΥ ΑΙΤΩΛΟΥ
Παρουσία Ελλήνων εδώ και 3.000 χρόνια
Η Αρχαία Χειμάρρα θεωρείται ως μία από τις πιο σημαντικές πόλεις της Χαονίας. Το όνομά της προέρχεται από το μυθικό τέρας Χίμαιρα που σκότωσε ο Βελλερεφόντης και όχι από τους χειμάρρους της περιοχής.
Οπως γράφει ο Θουκυδίδης, οι Χάονες ήταν λαός αβασίλευτος, ο οποίος διοικούνταν από δύο άρχοντες, οι οποίοι εκλέγονταν. Κατά τον 7ο αιώνα, η Χαονία αποκτά καλές σχέσεις με τους Σπαρτιάτες στο πλευρό των οποίων πολεμά κατά τον Πελοποννησιακό Πόλεμο.
Ενας από τους πλέον σημαντικούς σταθμούς στην ιστορία της Χειμάρρας είναι η επίσκεψη σε αυτήν του πατρο- Κοσμά του Αιτωλού στα 1770, ο οποίος καλεί τους κατοίκους να χτίζουν σχολεία και όχι τόσες εκκλησίες. (Η Χειμάρρα τότε είχε πολλούς ναούς). Τότε χτίζεται η Ακροκεραύνια σχολή Χειμάρρας.
Ο Αλή Πασάς προσπαθεί με κάθε τρόπο και μέσο να υποτάξει τη Χειμάρρα, οι κάτοικοι της οποίας παίρνουν μαζικά μέρος στην επανάσταση του 1821.
Το 1912 ο Σπύρος Σπυρομήλιος και εθελοντές από την Κρήτη απελευθερώνουν τη Χειμάρρα. Το 1914 οι Χειμαρριώτες αντιδρούν στα σχέδια των μεγάλων δυνάμεων να υπαχθεί η περιοχή της στο αλβανικό κράτος. Μέχρι το 1921 η Χειμάρρα ζει διαδοχικά υπό καθεστώς αυτονομίας, το οποίο διαδέχεται η ελληνική και η ιταλική διοίκηση.
Το 1940 ο ελληνικός στρατός απελευθερώνει τη Χειμάρρα. Το 1945 οι Χειμαρριώτες αντιδρούν στο δημοψήφισμα για τη νομιμοποίηση του Χότζα.
Τότε συλλαμβάνονται πολλοί κάτοικοι. Εκατοντάδες οικογένειες εξορίζονται, τα ελληνικά σχολεία έκλεισαν και αφαιρέθηκε από τους κατοίκους κάθε μειονοτικό δικαίωμα. Ο πρωτεργάτης της κίνησης Ανδρέας Δήμας συλλαμβάνεται και θάβεται ζωντανός.
Μέχρι το 1992 οι Χειμαρριώτες ζουν κάτω από το αυστηρό καθεστώς του Χότζα. Από τότε όλα άλλαξαν. Μάλιστα κατάφεραν να πετύχουν τα τελευταία πέντε χρόνια να γιορτάζουν την επέτειο της 25ης Μαρτίου του 1821.
«Ναι έτσι είμαστε εμείς, πατριώτες. Φτάνει να σου πω ότι τότε με τα Ιμια οι περισσότεροι νέοι ήθελαν να γραφτούν εθελοντές για να πολεμήσουν αν χρειαζόταν...».
No comments:
Post a Comment