Η ελληνική μειονότητα στην Αλβανία και τα δικαιώματά της

sent by Demetrios Kutulas [ Worcepirotiko@aol.com]

see also:http://www.malkidis.info/gr/?p=380

Φάνης Μαλκίδης*

Στις 15 Ιανουαρίου επικυρώθηκε από τη Βουλή των Ελλήνων (με ψήφους των κομμάτων της ΝΔ και ΠΑΣΟΚ) η συμφωνία Σταθεροποίησης και Σύνδεσης Αλβανίας-Ευρωπαϊκής Ένωσης. Το ζήτημα της ένταξης της Αλβανίας στην ΕΕ, το οποίο συνδέεται άμεσα με το σεβασμό και την ύπαρξη της ελληνικής μειονότητας στην Αλβανία, η οποία εδώ και χρόνια παρά τις αντίθετες παρατηρήσεις διώκεται, ξεκίνησε το 2003. Στη συνάντηση της Υπουργικής Τρόικα της Ε.Ε. με την Αλβανία (Τίρανα, 13.1.2003), επιβεβαιώθηκε η δέσμευση της Ε.Ε. ως προς την ευρωπαϊκή προοπτική της Αλβανίας καλώντας την ταυτόχρονα να αναλάβει με υπευθυνότητα την εκπλήρωση όλων των όρων αιρεσιμότητας της Διαδικασίας Σταθεροποίησης και Σύνδεσης, μεταξύ των οποίων συγκαταλέγεται και ο πλήρης σεβασμός και προστασία των δικαιωμάτων της Ελληνικής Εθνικής Μειονότητας. Το ίδιο επιβεβαιώθηκε και στην «Ατζέντα της Θεσσαλονίκης για τα Δυτικά Βαλκάνια: Πορεία προς την Ευρωπαϊκή Ολοκλήρωση» η οποία υιοθετήθηκε κατά τη διάρκεια της Συνόδου Κορυφής της ΕΕ στη Θεσσαλονίκη (19-20.6.2003).

Τον Ιούνιο του 2006, η Αλβανία με τη συγκατάθεση της Ελλάδας είχε υπογράψει τη Συμφωνία Σταθεροποίησης και Σύνδεσης με την ΕΕ συμφωνία η οποία περιλαμβάνει ζητήματα μεταχείρισης των μειονοτήτων, της εξάλειψης των διακρίσεων εις βάρος τους. Για να ενταχθεί ένα υποψήφιο κράτος στην ΕΕ πρέπει να εκπληρώσει όλες τις προϋποθέσεις που τίθενται, δηλαδή η Αλβανία κράτος με σοβαρά μειονοτικά προβλήματα υποχρεώνεται να προσαρμόσει τη νομοθεσία και τις διοικητικές ή άλλες πρακτικές τους στο κοινοτικό κεκτημένο, διασφαλίζοντας την ταυτότητα αυτών των ομάδων. ¨Θεωρούμε ότι αυτό δεν έχει γίνει μέχρι σήμερα. Ήδη από το 2003 η ΕΕ έχει καλέσει την Αλβανία να αναλάβει με υπευθυνότητα την εκπλήρωση όλων των όρων αιρεσιμότητας της Συμφωνίας μεταξύ των οποίων συγκαταλέγεται και ο πλήρης σεβασμός και προστασία των δικαιωμάτων της ελληνικής εθνικής μειονότητας, τονίζοντας ότι η πρόοδος στις διαπραγματεύσεις και η προσέγγιση της Αλβανίας στην Ε.Ε., θα εξαρτηθεί αποκλειστικά από την ικανότητα της να ανταποκριθεί στις υποχρεώσεις που έχει αναλάβει.

Η Ελλάδα ως όφειλε έφερε τη σχετική Συμφωνία μεταξύ Αλβανίας και ΕΕ στη Βουλή για επικύρωση. Εκεί, από κυβερνητικής πλευράς αναφέρθηκε ότι η συμφωνία σηματοδοτεί την έναρξη της προενταξιακής διαδικασίας της Αλβανίας, κατά συνέπεια η γειτονική χώρα δεσμεύεται για ριζικές τομές στην οικονομία, τη δικαιοσύνη, τη νομοθεσία και τα ανθρώπινα δικαιώματα. Επίσης αναφέρθηκε ότι «ως ελληνικό κράτος, στεκόμαστε έμπρακτα πλάι στη μειονότητα, η μέριμνά μας είναι διαρκής. Διανεμήθηκαν δωρεάν σχολικά εγχειρίδια για την ελληνική γλώσσα. Στο περιουσιακό, επισημαίνουμε σταθερά και αδιάλειπτα τη μειονοτική πτυχή και βρισκόμαστε σε άμεση επαφή με τους εκπροσώπους της μειονότητας για δίκαιη επίλυση των υποθέσεων που αφορούν τις περιουσίες τους».

Από την πλευρά του το ΠΑΣΟΚ, δια της εισηγήτριάς της ανέφερε ότι «με την Συμφωνία οι ίδιοι οι Αλβανοί βάζουν πάνω από το κεφάλι τους ένα Συμβούλιο που θα ελέγχει την προστασία της μειονότητας, εμείς θα το αρνηθούμε;».

Είναι γεγονός ότι παρά τις θεωρητικές προσεγγίσεις και τις ευκαιριακές χωρίς περιεχόμενο, ουσία και αποτέλεσμα θέσεις, στην Ελλάδα αλλά και την Αλβανία, προστασία και εφαρμογή των δικαιωμάτων της ελληνικής μειονότητας στην Αλβανία δεν υφίσταται. Η μειονότητα συνεχίζει να διώκεται, ενώ από την άλλη πλευρά τίθεται συχνά- πυκνά από την αλβανική πλευρά, μάλιστα και με άκομψο και μη διπλωματικό τρόπο, το ζήτημα των Τσάμηδων και των αλβανών μεταναστών στην Ελλάδα.

Μεγάλα προβλήματα όπως η εκπαίδευση των μελών της ελληνικής μειονότητας, η θρησκευτική της ελευθερία, η απόδοση στους δικαιούχους των ιδιωτικών, κοινοτικών και εκκλησιαστικών περιουσιών, η μη υλοποίηση από την αλβανική πλευρά των δεσμεύσεων για τα ανθρώπινα και μειονοτικά δικαιώματα, η τρομοκρατία, παραμένουν και εντείνονται. Μέσα στο εθνικιστικό κλίμα που αναπτύσσεται στην Αλβανία, μια σειρά από ενέργειες της αλβανικής κυβέρνησης στράφηκαν κατά της ελληνικής μειονότητας με στόχο την οριστική απομάκρυνση του ελληνικού πληθυσμού. Σήμερα, πέρα από τη θεωρία, ο κυριότερος στόχος θα πρέπει να είναι ο σεβασμός και η πλήρης άσκηση των δικαιωμάτων της ελληνικής μειονότητας. Εάν αυτό γίνει, τότε μπορεί να προχωρήσει και άλλο η συνεργασία και οι διμερείς σχέσεις, σε διαφορετική περίπτωση θα πρέπει η πολιτική της Ελλάδας έναντι της Αλβανίας να επανεξετασθεί και να επαναχαραχθεί, με γνώμονα τα συμφέροντα της ελληνικής μειονότητας και όχι άλλων.

*Ο Φάνης Μαλκίδης έχει γράψει για την ελληνική μειονότητα στην Αλβανία και τις ελληνοαλβανικές σχέσεις τα εξής βιβλία: 1. La situation de la Minorité Grecque en Albanie. A l égard du Droit International relatif a la protection des Minorités. Dimensions Politiques et Juridiques. (Η κατάσταση της Ελληνικής μειονότητας στην Αλβανία σε σχέση με το διεθνές Δίκαιο Προστασίας των Μειονοτήτων: Νομικές και Πολιτικές διαστάσεις)

2. Το αλβανικό εθνικό ζήτημα. Ιωάννινα 2006.

3. Οι ελληνοαλβανικές σχέσεις. Αθήνα 2007. Εκδόσεις Γόρδιος

4. Η ΕΘΝΙΚΗ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΜΕΙΟΝΟΤΗΤΑ ΣΤΗΝ ΑΛΒΑΝΙΑ (Έκδοση στην ελληνική, αγγλική και αλβανική γλώσσα. )στην ελληνική, αγγλική και αλβανική γλώσσα). New York. Panepirotic Federation of America 2OO7