Friday, November 06, 2009

Kur grabitja bazohet ne ligj

Miratohet ligji për vilat e pushtetarëve në bregdet

FEJZI BRAUSHI | 06/11/2009 Shekulli on line

TIRANË- Kuvendi ka miratuar me unanimitet ligjin, që i bën të mundur së pari vet deputetëve dhe ministrave, që të blejnë për të ligjëruar trojet dhe vilat e tyre në bregdet. Bëhet fjalë për ligjin "Për rregullimin e pronësisë mbi truallin shtetëror në zonat me përparësi turizmin", ose thënë ndryshe ligji, që do legalizojë nëpërmjet një procesi të posaçëm të gjitha ndërtimet e ligjshme dhe të paligjshme të bëra në fshatrat turistik deri në dhjetor të vitit 2008, një pjesë e të cilave siç edhe rezulton në të dhënat e deklaruara në ILDKP, janë pronë e një numri të konsiderueshëm deputetësh dhe ministrash.
Ligji
Ligji vjen si një nismë ligjore e qeverisë për të zgjidhur problemin e pronësisë në rreth 20 fshatrat turistikë, që janë licencuar në vendin tonë, objekt i të cilit do të jenë të gjitha ndërtimet e kryera para 31 dhjetorit 2008. Ligjin në fjalë, ashtu si edhe në Komisionin e Ligjeve, e relatoi ish-Ministri i Drejtësisë, Enkelejd Alibeaj, i cili solli edhe një herë në vëmendje të deputetëve zgjidhjet, që i jepen çështjes së pronave, që ekzistojnë në zonat turistike, ose thënë ndryshe në ato prona shtetërore të cilat vite më parë janë dhënë me qira nga shteti për ndërtimin e fshatrave turistik dhe që gjatë viteve të tranzicionit ashtu si edhe shumë zona të tjera të vendit u mbi populluan me ndërtime të tjera të paligjshme. Nisur nga një qëllim i tillë, ligji përcakton që të gjitha ndërtimet e kryera në këto zona para 31 Dhjetorit 2009 do të përfshihen në proces legalizimi, ku ndërtuesit apo poseduesit e këtyre ndërtimeve do të kenë mundësi, që t'i bëjnë ato përfundimisht prona të tyre, kundrejt blerjes që do t'i bëjnë tokës së përdorur si truall sipas çmimeve të tregut. Por në ligj sanksionohet se poseduesi i ndërtesës do të mund të blejë fillimisht vetëm truallin mbi të cilin është ndërtuar objekti, ndërsa oborri dhe çdo pjesë tjetër si lulishte, rrugët e fshatit turistik do të kalojnë në bashkëpronësi. Çmimi i truallit që i shitet subjektit të interesuar ose personit të stimuluar do të jetë në proporcion me sipërfaqen e tij në funksion të njësisë së ndërtimit, që ai gëzon. Kur trualli i shitet subjektit të interesuar çmimi paguhet në masën 80 për qind të vlerës prej subjektit dhe 20 për qind nga personi i stimuluar. Çmimi i truallit që do të paguajnë subjektet e mësipërme mund të reduktohet në masën 10 për qind nëse paguhet brenda 3 muajve nga data e njoftimit me shkrim dhe 20 për qind nëse paguhet brenda një muaji. Ndërkohë, që vetëm pas blerjes së truallit sipas çmimeve të tregut, poseduesi mund të regjistrojë ndërtesën në ZRPP. I gjithë procesi i legalizimit të këtyre pronave në bregdet do të zgjasë vetëm 6 muaj, nga dita që ALUIZNI do të bëjë njoftimin publik për çmimin e truallit. Pas këtij afati ligji parashikon shkatërrimin e ndërtesave dhe kthimin truallit në fondin e kompensimit të ish-pronarëve.
HalimiPor duket se ligji në fjalë nuk ka bindur të gjithë deputetët në zgjidhjet që i jep një sërë problemeve që lidhen me këtë proces. Kështu, para se të miratohej, njëri prej tyre, deputeti demokrat Eduart Halimi, i cili duke e njohur mirë përmbajtjen e këtij ligji ka konstatuar disa probleme, që krijohen nga zbatimi i tij. "Mendoj se kemi dy probleme në ligj, së pari çështja e bashkëpronësisë mbi truallin në të cilin ndodhen banesat dhe çështja e dytë ajo e sanksionit se çfarë ndodh në rast se këta persona brenda afatit 6 mujor që përcakton ligji nuk bëjnë pagesën?", - u shpreh Halimi, duke bërë të ditur njëkohësisht dhe vështirësitë që krijoheshin në këto raste. Sipas tij, ligji parashikon kalimin në pronësi individuale të banesës, pra të mureve të një pallati, dhe kalimin në bashkëpronësi të truallit, oborrit dhe pjesëve të tjera. Kjo zgjidhje për Halimin nuk është e drejtë pasi poseduesit e këtyre banesave i bie që të paguajnë dy herë për të njëjtën ndërtesë, një herë kur ia kanë blerë ndërtuesit dhe një herë tani shtetit. "Poseduesit e këtyre banesave kanë paguar një çmim jo të vogël për blerjen e tyre me leje nga sipërmarrësi para disa vitesh, ndërsa tani do të duhet të paguajnë sërish, por përsëri nuk do të jenë pronarë me të drejta të plota të banesës, sepse trualli poshtë pallatit do t'i kalojë në bashkëpronësi të gjithë fshatit", - theksoi Halimi, i cili ngriti pikëpyetje se çdo të ndodh pas disa viteve kur ndërtesa do të rrënohet ose kur ajo mund të shkatërrohet për shkaqe naturale. Sipas tij, në një rast të tillë pronari që do dalë nga ky ligj nuk do të ketë mundësi ta ndërtojë më atë, pasi për të bërë një gjë të tillë do të duhet të marrë lejen e gjithë fshatit. Gjithashtu ai ka evidentuar se ky ligj nuk i trajton shqiptarët si të barabartë.


*****


Toro: Toka në bregdet është e jona

TIRANË- Pronarët kundërshtojnë draftin e diskutuar në Komisionin e Ligjeve për trojet në zonat turistike, i cili i njeh të drejtën poseduesve të objekteve të blejnë edhe truallin mbi të cilin është ngritur ai. Shoqata Pronësi me Drejtësi e konsideron të padrejtë cilësimin e këtyre trojeve si pronë të shtetit ndërkohë që sipas tyre ato u përkasin pronarëve. Krahas kësaj, kjo shoqatë kundërshton edhe mënyrën se si do të bëhet pagesa.


Për sa i përket pronarit të vërtetë të këtyre sipërfaqeve që shteti me anë të një ligji në vitin 1993 i ofroi ndaj individëve të ndryshëm me destinacion zhvillimin e turizmit, sekretari i përgjithshëm i Shoqatës, Agim Toro, thekson se nuk është e vërtetë që këto troje janë në pronësi të shtetit pasi nëse do të ishte kështu, për miratimin e këtij ligji qeveria nuk kishte pse të propozonte shfuqizimin e disa dispozitave të ligjit "Për kthimin e kompensimin e pronave".


"Nëse këto prona nuk janë të pronarëve por të shtetit atëherë cila është arsyeja që shfuqizohet pika 1/ç e nenit 6 te ligjit për kthimin e kompensimit të pronave. Në këtë pikë thuhet saktësisht kështu: Në rastet kur në pronën e marrë me qira është ndryshuar destinacioni i objekteve të ndërtuara për të cilën është rënë dakord që të përdoren për veprimtari të stimuluara, toka quhet e pazënë dhe i kthehet subjektit të shpronësuar. Pra nëse subjekt i këtij ligji nuk janë pronarët pse duhej që të shfuqizohej kjo pikë. Pra vetëm kjo gjë shpreh qartë që kemi të bëjmë me troje ku pronar nuk është shteti por ne", - shprehet Toro duke shtuar se mbi bazën e këtij ligji Komisioni i Pronave ka vepruar dhe ka kthyer prona tek pronarët, kurse tashmë kjo pikë shfuqizohet ndërkohë që ka edhe pronarë të tjerë të cilët gëzojnë të drejta të njëjta dhe gjithashtu duhet të përfitojnë nga i njëjti ligj.


Shqetësim tjetër që ngre Shoqata Pronësi me Drejtësi ka të bëjë me hapësirën e truallit për të cilën personat që janë pronarë të ndërtesës do të paguajnë. Sipas Toros, në projektligj parashikohet që paguhet vetëm për pjesën mbi të cilën është ndërtuar objekti dhe jo për të gjithë sipërfaqen në funksion të ndërtesës. "Fshati turistik përbëhet edhe nga sipërfaqe të tjera në funksion të tij përveç truallit të ndërtesave, siç janë lulishtet, rrugicat, ambientet sportive, etj., nëse pronarët e ndërtesave paguajnë vetëm për truallin ku është ngritur, po unë që jam pronar i këtij trualli më çfarë parash do të kompensohem. Kush do t'i paguajë këtë sipërfaqe toke. Nëse mendohet që këto para do të kalojnë në fondin për kompensimin financiar të pronarëve atëherë duhet paguar e gjithë sipërfaqja që është në funksion të fshatit dhe jo vetëm trualli i ndërtesës", - thekson ai.


Edhe pse është bërë ky ligj, për pronarët e objekteve ekziston mundësia që edhe të mos e shlyejnë vlerën e truallit pasi në të nuk parashikohen as afate dhe as penalitete nëse këto afate shkelën. "Është parashikuar që afatet të përcaktohen nga Këshilli i Ministrave, që nuk dihet kur do bëhet, ndërkohë që po nuk pat afate nuk ka as penalitete për ata që i shkelin ato. Pra pronarët e ndërtesave mund edhe të mos i paguajnë këto para dhe nuk përballen me asnjë penalitet duke bërë që të rikthehemi në gjendjen e mëparshme", - tha Toro.
Dy ditë më parë, Komisioni i Ligjeve diskutoi mbi draftin e propozuar nga qeveria ku pronarëve të objekteve në zonën e fshatrave turistikë të blejnë edhe truallin mbi të cilin është ngritur ai me qëllim rregullimin e deformimeve të ndodhura gjatë viteve të kaluara. Në mënyrë të plotë ky projektligj pritet të miratohet nesër ku të pranishëm do të jenë edhe përfaqësues të pronarëve.


REAGIMI


Balla: Ligji i pronave po bëhet për "familjen"

TIRANË- Partia Socialiste akuzon qeverinë se ligji "Për rregullimin e pronësisë mbi truallin shtetëror në zonat me përparësi turizmin" nuk ka për qëllim përmirësimin e situatës në këtë sektor por është bërë për interesa të ngushta të familjes në pushtet të cilët më anë të tij bëhen pronarë edhe të trojeve në bregdet. Deputeti Taulant Balla deklaroi dje gjatë një konference për shtyp se Kryeministri i Sali Berisha duhet të japë sqarime para shqiptarëve se cilët janë përfituesit e vërtetë të këtij projektligji.

Më tej ai theksoi se qeveria ka afat deri sot për të publikuar listën e përfituesve të vërtetë pasi në të kundërt do të jetë PS-ja ajo që do t'i deklarojë. "Partia Socialiste i kërkon sot Sali Berishës të zbardhë publikisht autorësinë, kush janë përfituesit apo kush favorizohen nga ky ligj. Në rast se Sali Berisha nuk do të sqarojë për qytetarët shqiptarë se kush janë përfituesit familjarë dhe qeveritarë të këtij ligji, atëherë nesër ne do të zbardhim para qytetarëve shqiptarë kush janë interesat që qëndrojnë pas këtij projektligji", - tha ai.
Sipas Ballës, Kryeministri Berisha duhet të sqarojë para qytetarëve shqiptarë se përse në muajin korrik menjëherë pas zgjedhjeve miratoi në KRRTRSH studime pjesore për ndërtime në Gjirin e Lalzit, ndërsa tashmë po miraton një ligj që këto toka t'iu shiten atyre që po ndërtojnë apo kanë ndërtuar mbi to.

No comments: