Sunday, February 25, 2007

H διπλά χαμένη ευρω-ευκαιρία της Aλβανίας

Tου Σταυρου Τζιμα
Εφημερίδα "KΑΘΗΜΕΡΙΝΗ"

Ενάμιση χρόνο μετά την επανάκαμψή του στην εξουσία, με ανανεωμένο πρόσωπο, ο Σαλί Μπερίσα δέχθηκε στις δημοτικές εκλογές της περασμένης Κυριακής ισχυρό πολιτικό πλήγμα. Οι σοβαρές παρατυπίες, που καταγγελθηκαν ανοιχτά και απο τους παρατηρητές του ΟΑΣΕ, τον εξέθεσαν στα μάτια των Ευρωπαίων, ενώ το αποτέλεσμα αλλάζει το πολιτικό σκηνικό και δεν αποκλείεται η χώρα να οδηγηθεί το καλοκαίρι σε βουλευτικές εκλογές.

Ο Αλβανός ηγέτης είχε θέσει δύο στόχους σε αυτές τις εκλογές. Πρώτον, να αποδείξει στις Βρυξέλλες, που παρακολουθούν στενά τα ευρωπαϊκα βήματα της Αλβανίας, ότι μπορεί να διοργανώσει εκλογές, που να συνάδουν με τις διεθνείς δεσμεύσεις και προδιαγραφές. Δεύτερον, να διατηρήσει την πολιτική υπεροχή στο εσωτερικό, κερδίζοντας τους μεγάλους δήμους, και κυρίως τα Τίρανα, που δίνουν τον τόνο των εξελίξεων.

Απέτυχε και στους δύο. Ο επικεφαλής της εκλογικής επιτροπής των παρατηρητών του ΟΑΣΕ Γιούργκεν Γκρούνετ, εξέφρασε την απογοήτευσή του για την εκλογική διαδιακασία και έκανε λόγο για «χαμένη ευκαιρία», ενώ ο αρμόδιος για τη διεύρυνση της Ε. Ε. επίτροπος Ολι Ρεν δήλωσε ότι «η διεξαγωγή των δημοτικών εκλογών έδειξε ότι η Αλβανία έχει ακόμα να διανύσει πολύ δρόμο για να φτάσει στην Ευρωπαϊκή Ενωση». Μια κάποια παρηγοριά για τον Αλβανό ηγέτη ήρθε από την Ουάσιγκτον, όπου ο αμερικανικός παράγοντας, είδε αυτό που κανείς άλλος δεν είδε στις αλβανικές εκλογές: ότι, δηλαδή, όπως δήλωσε ο εκπρόσωπος τους Στέιτ Ντιπάρτμεντ, «διεξήχθησαν ειρηνικά και δημοκρατικά»!

Ευρωπαίος διπλωμάτης στα Τίρανα, που ρωτήθηκε σχετικά από την «Κ», είπε: «Τους Αμερικανούς ενδιαφέρει η σταθερότητα στην Αλβανία. Δεν καίγονται ιδιαίτερα για το αν λειτουργεί σωστά το δημοκρατικό πολίτευμα ή αν οργιάζει η παραοικονομία. Για μας όμως, που έχουμε υπογράψει συμφωνία για τη μελλοντική ένταξη της χώρας αυτής στην Ε. Ε., τα κριτήρια είναι διαφορετικά».

Ο Σαλί Μπερίσα έχει επενδύσει πολιτικά στην προώθηση της ενταξιακής πορείας της Αλβανίας και μάλιστα προέβαλε με διθυράμβους, περίπου ως δικό του έργο, την υπογραφή, τον Ιούνιο του 1996, συμφωνίας σύνδεσης με την Ε. Ε. Εχυσε όμως την Κυριακή την «καρδάρα με το γάλα», καθώς ήρθαν οι εκλογές να καταδείξουν την ανωριμότητα του πολιτικού συστήματος να αποβάλει βαθιά ριζωμένες νοοτροπίες και να αφομοιώσει την ευρωπαϊκή δημοκρατική πολιτική κουλτούρα. Πώς, όμως, να εισέλθει, όπως επιδιώκει η ηγεσία της, στην ευρωπαϊκή λεωφόρο μια χώρα, που, πέραν των άλλων, αδυνατεί να οργανώσει δημοκρατικές αλλαγές, στο Κοινοβούλιό της οι βουλευτές αλληλοδιαπληκτίζονται κάθε τόσο και ο δημόσιος πολιτικός διάλογος διεξάγεται συνήθως στη σφαίρα της όξυνσης και χυδαιότητας;

Στο εσωτερικό ο αντίκτυπος της ήττας είναι εξίσου σοβαρός και προοιωνίζεται εξελίξεις. Σε δήμους όπως τα Τίρανα, το Δυρράχιο, η Κορυτσά, η Αυλώνα και το Μπεράτι υπερίσχυσαν οι σοσιαλιστές, ο συνασπισμός των οποίων με τα άλλα κομματά της αντιπολίτευσης κυριάρχησε, δημιουργώντας συνθήκες ανατροπής του πολιτικού σκηνικού.

Eκλογή προέδρου Δημοκρατίας

Αίτημα για προσφυγή στις κάλπες μετά και το αποτέλεσμα της Κυριακής δεν είχε διατυπωθεί επισήμως απο την αντιπολίτευση, αν και εκκρεμεί ήδη απο τους σοσιαλιστές. Δύσκολα ωστόσο θα τις αποφύγει ο Μπερίσα τον Ιούλιο, οπότε και θα πρέπει να εκλεγεί ο νέος πρόεδρος της Δημοκρατίας.

Το σενάριο της πρότασης για το ύπατο αξίωμα του άσπονδου εχθρού του, πρώην ηγέτη των σοσιαλιστών Φατός Νάνο, που πριν από τις εκλογές εμφανιζόταν πολύ ισχυρό, μάλλον δεν περπατάει πλέον, καθώς ο Ράμα δείχνει να κυριαρχεί στο Σοσιαλιστικό Κόμμα. Σε μια τέτοια περίπτωση οι εκλογές μοιάζουν αναπόφευκτές, αλλά αν κρίνουμε από τη δήλωση της ευρωβουλευτού Ντόρις Πακ, αρμόδιας για θέματα Ν. Α. Ευρώπης, η διεθνής κοινότητα θα προσπαθήσει να τις αποτρέψει. «Δεν θα έχουμε πρόωρες εκλογές διότι δεν θα το επιτρέψει ο διεθνής παράγοντας. Δεν μπορεί να γίνουν άλλες εκλογές σε συνθήκες, όπως οι σημερινές», είπε χαρακτηριστικά το βράδυ της περασμένης Κυριιακής η κ. Πακ.

No comments: