Το ιστορικό των μόνιμων εντάσεων στη Xειμάρρα

Στ. Τζιμας
ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ

Τα τελευταία χρόνια η Χειμάρρα τροφοδοτεί, αυτή μόνη σε ολόκληρη την Αλβανία, αρνητική δημοσιότητα. Οι καταγγελίες για εκφοβισμό μειονοτικών ψηφοφόρων και οι προσπάθειες αλλοίωσης του αποτελέσματος εις βάρος του ελληνικής καταγωγής υποψηφίου από το Κόμμα Ενωσης Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (ΚΕΑΔ) συνοδεύουν συνήθως τις δημοτικές εκλογές. Αυτό έγινε και την περασμένη Κυριακή, αλλά τελικά, όπως αναμενόταν, επικράτησε ο εκλεκτός του ΚΕΑΔ κ. Βασίλης Μπολάνος, που ήταν δήμαρχος και την προηγούμενη τετραετία.

Γιατί λοιπόν οι εκλογές στη Χειμάρρα γίνονται σε ατμόσφαιρα πόλωσης και έντασης, κάτι που δεν συμβαίνει για παράδειγμα στις επαρχίες Δρόπολης, Δέλβινου, Αγ. Σαράντα ή αλλού, όπου επίσης αναμετριούνται συνδυασμοί αμιγώς μειονοτικοί με αλβανικούς; Τα αίτια είναι βαθύτερα και ξεφεύγουν από τα αυτοδιοικητικά όρια.

Η Χειμάρρα είναι για τους Ελληνες μειονοτικούς το χαράκωμα, όπου καταρρέει το δόγμα της αλβανικής πολιτικής ελίτ ότι η ελληνική παρουσία περιορίζεται μόνο στις λεγόμενες μειονοτικές ζώνες, δηλαδή στα 99 χωριά των περιοχών Αργυροκάστρου, Δέλβινου και Αγίων Σαράντα στο Νότο.

«Η εκλογή και μάλιστα η άνετη εκλογή Ελληνα δημάρχου καταρρίπτει τη θεωρία ότι δεν υπάρχει ισχυρός ελληνισμός στην Χειμάρρα», ανέφερε μιλώντας στην «Κ» εξέχον στέλεχος της μειονότητας.

Πίσω, λοιπόν, από την εκλογική σύγκρουση υποκρύπτεται ένα μακροχρόνιο σημείο τριβής της ελληνικής ομογένειας με την κεντρική αλβανική εξουσία, που ξεκινά από το 1921. Τότε η αλβανική κυβέρνηση καθόρισε τις μειονοτικές ζώνες, άφησε εκτός τη Χειμάρρα παρότι το ελληνικό στοιχείο πλειοψηφούσε στην πανέμορφη αυτή πόλη όσο και στη γύρω περιοχή. Στις ζώνες ενέταξε μόνο τρία χωριά τα οποία και κατήργησε το 1947 για να τιμωρήσει τους Χειμαρριώτες που καταψήφισαν τον Χότζα στο δημοψήφισμα.

Σήμερα βέβαια τα πράγματα είναι διαφορετικά. Η ελληνική ομογένεια διεκδικεί την κατάργηση των μειονοτικών ζωνών, ζητώντας να απολαμβάνουν οι απαναταχού στην Αλβανία Ελληνες τα δικαιώματα που απορρέουν από τις διεθνείς συμβάσεις και κυρίως από αυτή του Συμβουλίου της Ευρώπης για την προστασία των εθνικών μειονοτήτων.

Ομως, στη Χειμάρρα η ιδιότυπη αυτή «βεντέτα» κρατάει καλά. Επιπλέον, τροφοδοτείται σήμερα και από τις μεθοδεύσεις ισχυρών οικονομικών και εργολαβικών συμφερόντων, που πασχίζουν να «βάλουν στο χέρι» τον δήμο για να ελέγξουν την ανοικοδόμηση και την ανάπτυξη της μαγευτικής αυτής περιοχής.

Μπορεί η Χειμάρρα να μονοπώλησε την επικαιρότητα όσον αφορά την «ελληνική πτυχή» των αλβανικών δημοτικών εκλογών, οι μειονοτικοί συνδυασμοί, ωστόσο, πήγαν γενικώς πολύ καλά. Οπως είπε στην «Κ» ο πρόεδρος του ΚΕΑΔ κ. Βαγγέλης Ντούλες «ήταν το καλύτερο αποτέλεσμα που πέτυχε η ομογένεια μετά την πτώση του Χότζα». Σύμφωνα με τον κ. Ντούλε το ΚΕΑΔ σε όλη την επικράτεια αύξησε κατά 30% το εκλογικό του ποσοστό. «Είχαμε οκτώ επαρχίες και τρεις δήμους και τώρα έχουμε έντεκα επαρχίες και τέσσερις δήμους», κατέληξε.