Sunday, May 13, 2007

Again about George Tenet

http://technorati.com/videos/youtube.com%2Fwatch%3Fv%3DxasajqLtoi4
George Tenet in "you tube"

1. Note
2. EDT από greek news

3. NEW YORK 09/06/2003 (ANA)

4. NEW YORK.- by Apostolos Zoupaniotis(2003)
5.
Në Qeparo, mes të afërmëve të Xhorx
h Tenet (Gazeta Ballkan-2007)
6. S. Marko -article writen at 1999)

(in the next photo George , mother's and brother's George)



1. note nga himara.eu: Nuk u befasuam kur lexuam historikun e familjes Teneti, por admiruam saktesine e z. Zenepe Luka ne shkrimin e detajeve qe mund ti kuptoje vetem nje himarjot. , ndonse paragrafi i fundit i saj- 5-rreshtat e fundit j
ane ne kundershtim me sa ka deklaruar ai vete.(Shenimet e z. Luka jane degjuar mjaft here ne odat qeparotese nga goja e Koco Kokes). Po japim dy artikuj e anglisht te publikuar ne 2003 dhe nje ne greqisht, nje nga te cilet eshte nga ANA (USA) qe lidhet me pasaktesine e cituar nga zj. Luka dhe nje ne greqisht.

Ομογένεια: Περήφ
ανος για τις ρίζες του Ημερομηνία καταχώρησης Tuesday, June 10 @ 00:19:00 EDT από greek news Εντυπωσίασε ο Ελληνοαμερικανός διευθυντής της CIA, Τζορτζ Τένετ, παραλαμβάνοντας το Βραβείο Ελευθερίας του Παγκύπριου. Προς Κύπριους: «Περιμένατε πολύ καιρό» ΝΕΑ ΥΟΡΚΗ.- Του Αποστόλη Ζουπανιώτη Ο Παγκύπριος Σύνδεσμος Αμερικής απένειμε χθες βράδυ στη διάρκεια επίσημου δείπνου σε μεγάλο ξενοδοχείο της Νέας Υόρκης το 12ο Βραβείο Ελευθερίας στον Ελληνοαμερικανό διευθυντή της CIA, Τζορτζ Τένετ, όχι μόνο τον πλέον υψηλόβαθμο Ελληνοαμερικανό στην κυβέρνηση Μπους, αλλά ως ένα από τα μέλη της κοινότητας που προόδευσε, έμεινε κοντά στις ρίζες του, βοήθησε με τον τρόπο του την υπόθεση της Κύπρου και αποτελεί παράδειγμα προς μίμηση για τις νεότερες γενιές ομογενών. Περισσότερα από 600 παράγοντες της παροικίας παρευρέθηκαν στην εκδήλωση και καταχειροκρότησαν τον Τζορτζ Τένετ τόσο στις αναφορές του για την Κύπρο, όσο και στα σημεία που υπογράμμισε το πόσο υπερήφανος είναι για την ελληνική του καταγωγή, την ορθόδοξη πίστη του και για τους Ελληνες γονείς. Μεταξύ των παρευρεθέντων οι διπλωματικές αρχές της Ελλάδας και της Κύπρου που ευχαρίστησαν τον κ. Τένετ για όσα κάνει, αλλά και ο πρώην υπουργός Εξωτερικών της Κύπρο, Αλέκος Μιχαηλίδης. Ο κ. Τένετ ευχαρίστησε τον Παγκύπριο και τον πρόεδρό του Φίλιπ Κρίστοφερ για την τιμή να του απονείμουν το βραβείο, καθώς «για τα τελευταία 30 χρόνια συστηματικά προάσπισαν την αξιοπρέπεια και τα ανθρώπινα δικαιώματα για όλους τους Κύπριους». Συγκρίνοντας το κυπριακό με το παλαιστινιακό πρόγραμμα με το οποίο ασχολείται αρκετά τα τελευταία 6 χρόνια, υπογράμμισε πως «παρότι τα όσα διακυβεύονται εκεί είναι εμφανέστερα και το θέμα τυγχάνει μεγαλύτερης δημοσιότητας, δεν είναι λιγότερο σημαντικό από αυτό που ζητά ο λαός της Κύπρου και ότι του αξίζει. Καις τις δύο περιπτώσεις, είπε, επιθυμούμε οι άνθρωποι να ζουν με ασφάλεια γνωρίζοντας ότι θα ζήσουν με ασφάλεια στα σπίτια τους, θα μορφώσουν τα παιδιά τους, θα μπορούν να επανενωθούν με τις οικογένειές τους. Τίποτε περισσότερο και τίποτε λιγότερο. Και μετά από σχεδόν τριάντα χρόνια δεν ζητούν πολλά. Γιατί περίμεναν πολύ καιρό». Ο διευθυντής της CIA είπε πως «όλοι οι κάτοικοι της Κύπρου απολαμβάνουν του θαυμασμού μας για το κουράγιο, τη ζωτικότητά τους, για το μεγάλο τους πνεύμα και τη σύνεσή τους. Είμαι, τόνισε, πολύ υπερήφανος να βραβεύομαι απόψε από ένα οργανισμό ατόπων, αρκετοί από τους οποίους είναι μιά ζωή φίλοι μου». Χαρακτηρίζοντας πολύ δύσκολους τους τελευταίους 20 μήνες, μετά την 11η Σεπτεμβρίου, είπε ότι αυτό που του δίδει κουράγιο καθημερινά είναι ότι προέρχεται από την Ελληνοαμερικανική Κοινότητα. Ιδιαίτερα χειροκροτήθηκε η αναφορά τους στους Ελληνοαμερικανούς πρωτοπόρους πολιτικούς, τον Τζον Μπραδήμα, τον Πολ Τσόγκα και τον Πολ Σαρμπανη, που αποτέλεσαν τα δικά του ινδάλματα όταν ήλθε στην Ουάσιγκτον και εργαζόταν στο Ελληνοαμερικανικό Κογκρέσο. Αποτίοντας φόρο τιμής στους δύο Βορειοηπειρώτες γονείς του και ιδίως τη μητέρα του Ευαγγελία (η 85χρονη κυρία Τένετ ήταν παρούσα στην εκδήλωση) που δραπέτευσε από την Αλβανία, είπε:» Οι Βορειοηπειρώτες καταλαβαίνουν τους Κύπριους. Πιστέψτε, καταλαβαίνουν τι θα πει πόνος, τι θα πει να υποφέρεις». Χαιρετισμούς απηύθυναν ο πρόεδρος του Παγκυπρίου Φίλιπ Κρίστοφερ, ο πρόεδρος της Κυπριακής Ομοσπονδίας Αμερικής, Πανίκος Παπανικολάου, ο υπεύθυνος της βραδιάς Νίκος Μούγιαρης, οι πρέσβεις της Ελλάδας και της Κύπρου, Αδαμάντιος Βασιλάκης και Ερατώ Κοζάκου-Μαρκουλλή, ο συντονιστής της Ενιαίας Προσπάθειας του λόμπι, Αντι Μάνατος και ο δίδυμος αδελφός του διευθυντή της CIA, Δρ. Βασίλειος Τένετ. Κύριο στοιχείο των αναφορών τους ήταν το γεγονός ότι «ο Τζορτζ Τένετ αποτελεί σύμβολο του αμερικανικού ονείρου και παράδειγμα προς μίμηση για τις νέες γενιές της Ομογένειας». Ο πρόεδρος του Παγκύπριου και της Παγκόσμιας Συντονιστικής Επιτροπής Κυπριακού Αγώνα, Φίλιπ Κρίστοφερ, αναφέρθηκε σε αρκετές πτυχές της ζωής του τιμώμενου όταν φοιτούσε στο ελληνικό σχολείο του Αγίου Νικολάου στη Νέα Υόρκη και έπαιζε μπάσκετ, όταν εργαζόταν στο εστιατόριο του πατέρα του και όταν ως φοιτητής στο πανεπιστήμιο Κολούμπια και μετά στο Τζορτζτάουν της Ουάσιγκτον συμμετείχε σε διαδηλώσεις για την ελευθερία της Κύπρου. Ο αδελφός του Δρ. Βασίλειος Τένετ, εξήρε το ρόλο του Παγκυπρίου, των μελών του και όλων των Κυπρίων για τον τρόπο που διεξάγουν τον αγώνα τους, πετυχαίνοντας πολλά. «Με έχει συγκλονίσει η αποφασιστικότητα και η προσήλωση στον ιερό σκοπό της απελευθέρωσης της πατρίδας σας, κι ο ηθικός τρόπος με τον οποίο διεξάγετε τον αγώνα αυτό, με αξιοπρέπεια και σκληρή δουλειά», είπε. Αναφερόμενος στον αδελφό του είπε ότι κανείς δεν έχει την ακεραιότητα και την αξιοπρέπειά του. Το πρόγραμμα παρουσίασε ο πρόεδρος της ομώνυμης εταιρείας λόμπι, Αντριου Μανάτος και την προσευχή έκανε ο ιερέας Χαράλαμπος Στεφανόπουλος, πατέρας του Τζορτζ Στεφανόπουλου. Τους εθνικούς ύμνους ερμήνευσε ο βαρύτονος Κωνσταντίνος Γιαννούδης και χόρεψε παραδοσιακούς κυπριακούς χορούς το συγκρότημα του Παγκύπριου Συνδέσμου Αμερικής. Στη διάρκεια του ψυχαγωγικού μέρους του προγράμματος οι δίδυμοι αδελφοί Τένετ ξεσήκωσαν το ακροατήριο, καθώς χόρεψαν ζεϊμπέκικο στην πίστα, (στο τραγούδι «όπου Γιώργος και μάλαμα») προκαλώντας αμηχανία στους πολυάριθμους πράκτορες της CIA που ήταν στην αίθουσα και σ’ όλο το κτίριο, για την προστασία του διευθυντή τους.


NEW YORK 09/06/2003 (ANA)
CIA Director George Tenet was the guest of honor at a banquet here over the weekend organized by the Pancyprian Association of America, where he was also presented with the group's "Freedom Award". Speaking before an audience of some 800 mostly Greek-Americans, Tenet referred to his agency activity as a tireless guardian of America's security, particularly in light of the dastardly 9/11 attacks in the United States and the subsequent military action in Afghanistan and Iraq. He also referred to the Middle East situation and Cyprus, where he noted that the principles of human rights must be followed in both cases. In reference to his family's roots in the ethnic Greek minority of Albania, Tenet noted that "we northern Epirots understand the Cypriots better," he said during his brief address, attended by many of America's most distinguished Greek-Americans and Cypriot- Americans, as well as his family. The Greek permanent representative to the UN and Cypriot ambassador to the United States also attended the event.

NEW YORK.- by Apostolos Zoupaniotis Pancyprian Association of America honored with the prestigious 12th Annual "Freedom Award", the Greek American CIA Director, George Tenet, for being the highest ranking Greek in the Bush administration and a role model for our Community. The event took place on Saturday, during a gala black tie dinner held at the New
York Hilton Hotel.

Speaking in front of his 85 year old mother Evangelia and his twin brother, Dr Bill Tenet, a famous cardiologist, CIA director stressed that he owes everything to his family, his Greek heritage and his religion.
"The past 22 months have been tough", he said. "We had 9/11, the War in Afghanistan, we have an ongoing war against terrorism, we are on war in Iraq. And people come and say to me, Mr Director how do you cope with the stress, how do you balance all the equities, how not let the criticism bother you? I have a very simple answer; it's not an answer that is in any textbook. The answer lies in being blessed by a great family, by a great heritage, a great culture, and a great religion."

Speaking on the same tune, he said, that he comes from a community of Greek Americans who gave him great strength and honor. Philip Christopher, president of the Pancyprian Association and PSEKA, mentioned the close ties George Tenet kept with the Greek American Community. He started working as a bus-boy at his fathers Scoby's Diner in Little Neck Queens, he played basketball at the St Nicholas Church team in Flushing and after he graduated Columbia University, he worked for AHI, in Washington DC, promoting Cyprus issue to the members of Congress.

Philip Christopher, along with Cyprus Federation president, Peter Papanicolaou, the event's chairman Nicos Mouyaris, ambassadors Erato Kozakou-Marcoulis and Adamantios Vasilakis and Andy Manatos from the Coordinated Effort, praised George Tenet for being helpful and offering the right direction to the community.
Comparing the situation in the Middle East (with which he is actively involved) to the one in Cyprus, George Tenet explained that even though what has been in stake there maybe more visible, it is not less important than what the people of Cyprus need and deserve. In both situations, he said, we want people to live secure in the knowledge that they can live in their homes safe and educate their children and they can reunite with their families. Nothing more,
nothing less. And nearly after thirty years it is not too much to ask. Indeed it has been far too long", he stressed.
George Tenet expressed his admiration about all the people of Cyprus for their courage and vitality, for their great spirit and prudence. "I am proud to receive an award from an organization of men and women, many life long friends of mine, that honor me tonight", he
said.
After telling the audience how his mother escaped from Southern Albania, just as the wall was closing and the iron curtain was coming down, he said:
"Vorioipirotes understand Cypriots, believe me, they understand pain and suffering". George Tenet paid tribute to some Greek Americans who were his role models when he first arrived in Washington DC.

"I had John Brademas, Paul Tsongas and I had Paul Sarbanes. I worked with Eugene Rossides who worked on the Cyprus issues. I looked at these men and I thought, these are giants and I wanted to be like them. John Brademas, I want to thank you for giving me a role model.
Because these men proved to me that life in public service is anhonorable thing to do for as long as you get up every day and try todo good for men and women".
George Tenet and his brother Dr Bill Tenet, threw the numerous CIA agents in disarray, when they started dancing "zeibekiko". The more than 600 people at the room stood up and started clapping at a popular song that praises people named "George"


Në Qeparo, mes të afërmëve të Xhorxh Tenet (Gazeta Ballkan
-2007)

Autori i Lajmit: Zenepe Luka
Kushdo që bën rrugën për në fshatrat e Bregut, e ndjen se nuk ngopet me bukurinë e bgregdetit, fshtrat që zënë vend në krah të njëri tjetrit kundruall dy detrave që bashkëjetojnë paqësisht prej shekujsh. Rrugën për në Qeparo e bëjmë me një vajzë nga ky fshat, Lika Kapaj, bijë e një fisi me emër sikurse është Vongli. Kjo grua me intelekt njeh në detaje historinë e fshatit, të të parëve dhe veçanërisht të gruas së bregut. Lika shkonte në Qeparo për të parë vilën që po ndërton buzë detit, që i ngjan aq shumë kalasë së Ali Pashës dhe për koencidencë edhe kjo grua qiparotase quhet Vasiliqi.

Në Qeparo takuam e biseduam me djemtë që kanë ardhur nga fshatra të vendit kryesisht nga Librazhdi dhe Lezha për të punuar tek të moshuarit që kanë djemtë e tyre në mërgim, prekëm historinë e lashtë dhe të re të fshatit të kapedanëve duke kuvenduar gjatë me të afërmit e Xhorxh Tenetit, ish drejtorit të CIA-s amerikane. Nga shtëpia e braktisur e babait të tij Qirjakos, Koço Koka përcjell brengën. Do të vijë një ditë që në këtë tokë të parëve të takoj kushuririnjt e të parë, Xhorxhin dhe Bill.
Në Qeparoi, fshati i Kapedanëve
Si çdo fshat tjetër i bregut, Qeparoi ka historinë e vet, traditën, por sikurse shprehen vendasit, ai dallon prej tyre, pasi përbëhet prej 10 fisesh të ngulura këtu prej shekujsh. Fshati ka bashkëjetuar paqësisht tërë kohrat, pasi administrohej nga një këshill me përfaqësues nga sejcili fis që respektonin të drejtat e njëri tjetrit. Në këtë fshat të kapedanëve të hershëm, do të njihesh edhe me kapedanët e Ali Pashës, trimat besnikë të tij që bujtnin në Kalanë e Vasiliqisë që ndodhet vetëm 2-3 km larg Qeparoit. Ky fshat ka burrat e mënçur që kanë lënë pas histori si. Polo Mara, Sokrat Leka, Zaho Vlashi, Dado Zhupa, Jorgo Pali dhe deri tek shkrimtari i mirënjohur Andrea Varfi. Por në historinë e këtij fshati zë vend edhe fisi ku fisi Koka-Teneti, Qirjako Teneti, babai i Xhorxhit Tenet njeriut të famshëm, që për 7 vjet drejtoi CIA-n amerikane.
Me Koço Kokën në shtëpinë e Xhorxh Tenetit
Qeparotasi 78 vjeçar Koço Koka, është një thesar i vërtetë vlerash dhe pa frikë mund ta konsiderosh shtëpinë e tij një muze të fshatit. Ai njeh historinë shumëshekullore të Qeparoit, por edhe fisi i tij dhe vetë ai zënë ka një vend të rëndësishëm në këtë histori. Ky Ciceron i çuditëshëm nis rrëfenjën e tij nga ulliri 500 vjeçar, që tregon lashtësinë e fisit, për të kaluar tek shtëpia e prindërve të ish-kreut të CIA-s Xhorxh Teneti, tek shpellat e Qeparoit ku u ngujua për tre vjet, dashuria e parë e Qirjako Kokës, babait të Xhorxhit, njëherësh xhaxhait të Koços, për të vijuar me takimin e tij pas 60 vjetësh me ushtarin italian që mbajti në shtëpi gjatë luftës. Koço ka një jetë të vështirë që si askush tjetër e tregon me vargje. Pas vdekjes së bashkëshortes, ai u martua me Ollgën, së cilës i kish qënë në dasmë kur ishte martuar me bashkëfshatarin e saj, madje dhe ja kish hedhur këngës e valles. Lotët e Koço do t i dallosh vetëm në një çast, kur ai tregon brengën e vetme që nuk ka mundur ende të takojë djemtë e xhaxhait të tij, Xhorxh Teneti dhe Bill dhe se do të vdesë pa i parë me sy, por ai ndjehet krenar që kushuriri i parë Xhorxh, arriti të bëhet drejtori i CIA-s amerikae për 7 vjet dhe për të ka rëndësi që t i dëgjojë zërin e mirë si deri më tani. Ai tregon te pa thenat me pare.
Fisi Koka, i lashtë sa ulliri 500 vjeçar
Një ulli i moçëm në krye të fshatit që është kërrusur nga 5 shekuj, tregon dhe fillesën e fisit Koka të ardhur në Qeparo. Koço tregon se gjyshi i tij Mina Koka, me djemtë e tij, Qirjakon dhe Sofon ikën në emigrim në Stamboll në vitin 1924, punuan në minierat e Francës, ndërsa xhaxhai, Qirjako iku në Amerikë në periudhën e krizës botërore, kur nuk pranohej fuqi punëtore nga Europa. Sipas të thënave të xhaxhait, për të shkuar deri atje, ai pagoi një shumë të madhe kapitenit të vaporrit, që ia mori borxh Ligor Dukës nga Corraj, që kur ia kish dhënë të hollat i kish thënë: “Po u bëre mirë, mi dërgo, Qirjako, në mos, i paç hallall”. Por Qirjako i bëri për një muaj dhe i a dërgoi borxhin. Ky fakt na bëri miq dhe djali i tij erdhi na dasmën time. Lidhjet me xhaxhanë kanë qënë të qfërta deri sa vdiq me brengën që nuk u kthye në fshatin e lindjes. Ndërrimin e mbiemrit nga Koka në Teneti nga xhaxhai i tij, Koço e lidh me faktin se Teneti ka qënë stërgjyshi i tyre, që ka shërbyer si oficer i Venedikut në Koruz. Ai kujton se kur ishte i vogël e thërrisnin djali i Tenete. Kështu thirrej i gjitha fisi dhe vetëm në kohën e Zogut gjyshi e ndërroi mbiemrin nga Tenete në Koka. Ky fis është i ardhur nga fshati Keshaza e Korfuzit, sikurse kanë ardhur edhe fise të tjera nga... Tërbaci, Peja, Velça 5 shekuj më duke formuar fshatin e 11 mëhallallave të sotme.
Ikja nga Qeparoi e Qirjako Kokës-Teneti
Familja Teneti ka emigruar për në SHBA, pas Luftës së Dytë Botrërore, ndërsa djemtë binjakë janë lindur në Amerikë. Babai i Tenet, mbiemri i të cilëve është Koka, ishte nga Qeparoi, një nga fiset më në zë të Himarës. Në shekullin e 19-të, familja Koka, e cila jetonte në Itali dhe në fillimet e shekullit 20-t u vendos në Korfuz dhe prej andej erdhi dhe u vendos në Qeparo të Himarës, në vendin e të parëve. Babai i Tenet, shkon në emigrim në Francë dhe punon në minierat e qymyr-gurit në Sent Etien, ku qëndroi deri në mbarim të luftës së Dytë Botërore. Qirjako martohet me një vajzë nga Himara, nga më të dëgjuarit e krahinës, Vangjelia Kacelano, e cila kishte mundur të ikte në Itali me gruan e të vëllait që ishte italiane dhe dy fëmijët, duke udhtuar me një nëndetëse angleze nga brigjet e Himarës. Ata emigruan në SHBA në qytetin metropol të botës Nevv York dhe në vitin 1953 do të lindnin dy djemtë binjakë George (Xhorxh) dhe VVilliam. Në vitin 1965 babai i tyre do të ndahej nga jeta. Sot Xhorxh ka një djalë të vetëm me emrin Jani, ndërsa Bill, është babai i tre vajzave.
Historia e ikjes së nënës së Tenetit nga Himara
Koço Koka mohon zërat se Evangjelia ka ikur me nëndetëse. Ai është motra e doktor Kacalanos, që u vra në Qafë-Topi nga gjermanët, teksa po mjekonte partizanët, që tashmë është dëshmor. Vëllai tjetër Niko Kacalano, u rreshtua kundër regjimit komunist dhe regjimi e arrestoi dhe pushkatoi. Pra familja Kacalano është e ndarë përgjysëm. Nëna e Xhorxh Tenetit ka një vëlla dëshmor dhe një vëlla viktimë të regjimit komunist. Kur ajo është larguar, konsiderohej një familje me përbërje të mirë dhe nëna e saj merrte pensionin e luftës të të birit. Gruaja e doktorit ishte italiane, Bjanka quhej, ajo u lejua të ikte për në Itali me traget, normalisht me ndihmën e shtetit, duke marrë me vehte edhe të kunatën, e cila më vonë do të bëhej gruaja e Qirjakos, nëna e Xhorxh Tenetit.
Dashuria e parë e Qirjakos
Koço rrëfen, se kur u largua për emigrim xhaxhai, Qirjako ishte i martuar me vajzën e vetme në fisin Qesari, Thimia. Ishte një çift i bukur, që duheshin shumë, por ajo nuk pranoi të shkonte me të.
-Do të pres të kthehesh. Zer ca para dhe eja të ndërtojmë lumturinë këtu, pse dashuria jonë nuk mund të ndahet nga deti -i kish thënë ajo kur e përcolli me lot në sy, por kur po vonohej me vite, ajo i dërgon letër ku i shkruan e zemëruar. -Qurjako, eja, pasi nuk kam ardhur në shtëpinë tënde të rri me Gaqen, (vëllai i vogël i Qirjakos në atë kohë në moshën 13 vjeç) Por nuk zgjati shumë dhe për fatin e keq Gaqe vdiq dhe shkaktare u quajt ajo, Themia, pse e përfoli. Për këtë shkak e dëbuan nga shtëpia Theminë e bukur. Gjyshja i dërgon letër të birit, Qirjakos ku i thotë se nëse i dërgon letër asaj, që u bë shkak për vdekjen e të birit, ta kam bërë haram gjirin. Ai i përjigjet menjëherë duke i thënë. - Mos mbaj shpresë se nuk vij më në Qeparo dhe kjo dashuri merr fund.
Jeta e re e Thimisë, gruas legjendë
Thimia u largua nga shtëpia e Qirjakos me brengën e madhe se humbi dashurinë e parë, por nga ana tjetër nuk deshi të japë vehten për tragjedinë që i kish ndodhur. Ajo bie në dashuri me një djalë, Jorgo Mio, që sapo kish ardhur nga kurbeti dhe lindi një djalë pa bërë martesën, i cili në moshën 5 vjeçare vdiq. Sipas zakonit, meqë ishte fëmijë i jashtëligjëshëm, konsiderohej turp dhe nuk shkoi askush në varrim. Pas kësaj dhimbjeje, kjo grua e bukur, oratore dhe shumë trime, u transformua, atë nuk e përfillte më njeri në fshat. Pas ca vitesh një çoban, Muço Dhrami i dërgon haber se donte ta merrte për grua, por ajo i u pëërgjigj prerë.
-Jo, kjo nuk do të ndodhë kurrë, unë nuk jam e sërës tënde, kam qënë gruaja e Qirjako Kokës, djali i parë i fshatit dhe nuk mund të bëhem gruaja e një cobani,por unë të kërkoj një nder, të vrasësh Jorgo Mio dhe unë do të bëj të dalësh me kravatë në Qeparo.
Çobani që e donte Thiminë, vendosi ta rrëmbejë atë, jashtë dëhirës së saj. Bashkë me tre persona të tjerë, e hipën në mushkë dhe e dërgoi në shtëpinë e tij. Por ajo nuk ishte e qetë, nuk e donte, nuk mund të kalonte jetën me të dhe një ditë mori pushkën dhe e vrau. Pas kësaj mori arratinë nga fshati.
3 vjet kaçakë në shpellat e Qeparoit
Thimia u detyrua të largohej nga fshati pasi ndiqej nga të afërmit e Mucos por edhe nga fisi i saj. Koço tregon se e kish parë me sytë e tij kur kish vrarë çobanin që e mori me zor për grua, kur ai po kthehej nga shkolla. Kjo grua trime kaloi shpellë më shpellë ku u strehua për gati tre vjet. Herë tek shpella e Kuqe, herë tek Save, herë tek shpella e Lagjit. Vetëm njerka e ndihmonte këtë grua, i dërgonte për të ngrënë edhe veshje. Si shenjë për tu orientuar se në cilën shpellë ndodhej, Thimia vinte një grumbull gurësh mbi njëri tjetrin dhe ajo shkonte dhe i merrte gjithçka që i dërgonte, por kurrë nuk ishin parë me njëra tjetrën. Askush nuk e mësoi shpellën-shtëpi ku qëndroi kjo grua, ndërsa një pjesë e mjirë e njerëzve e dinin të vdekur. Ajo kaloi mal më mal dhe u inkuadrua partizane e brigadës së 5-të ku qëndroi deri në çlirimin e vendit.
Gozhda që Xhorxh Tenet nuk ka ardhur në Qeparo
78 vjeçari Koço Koka shtrydh kujtimet që kanë të bëjnë me lidhjet që kish me xhaxhanë e tij, por pas çdo rrjeshti përmend "gozhdën" që ende nuk ka ardhur në Qeparo nipi i tij Xhrxh Tenet dhe nuk dihet nëse do të takohet në këtë jetë.
-Sa ishte gjallë xhaxhai, Qirjalko, im atë dhe më pas unë, kemi pasur lidhje të ngushta, shkëmbinim letra mtë mbushura me mall e dhimbje. I kam ndjekur rritjen e dy binjakëve, nipërve të mij nëpërmjet fotografive, madje me rrobat e tyre, janë rritur fëmijët e mij. Jemi gëzuar që Xhorxhi arriti të drejtojë për 7 vjet CIA-n amerikane, ndërsa vëllai i tij është kirurg, ka një spital të madh kirurgjikal në Nevv York. Xhorxhi është martuar me një vajzë amerikane, vajza e ish ambasadorit amerikan në Soanjë dhe ka lindur një djalë kurse nipi tjetër ka tre vajza. Kur erdhi nëna e tyre në Himarë, bëri një vizitë edhe këtu, në shtëpinë e të shoqit dhe më tregoi me gojën e saj se si ka çarë Xhorxhi deri në të post të lartë. Xhaxhai Qirjako, vdiq pak kohë pasi martoi Xhorxhin. Ishte i sëmurë rëndë dhe më dhe më shkruante se po vdes me brengën se nuk kam për ta parë kurrë kurrë fshatin e lindjes, porse këtë se u a kish lënë amanet djemëve
Por nëse xhaxhi nuk e shoi mallin me tokën ku i ra koka, nipërit duhet të vënë në jetë amanetin sa të jem unë gjallë-thotë ai me sy të përlotur.
Jeta e Koços mbushur me dhimbje
E pazakonta në intervistën e Koço Kokës është se ai jetën, brengën, por edhe të bukurën e jetës së tij e tregon me vargje, që çuditërisht i mban mënd në mënyrën më perfekte. Ai rrëfen: Jam rritur bonjak, tek dajallarët dhe gjyshja. Pasi më vdiq nëna që më la 5 vjeç. Babai i martua me një nga Lukova, unë dhe gjyshja erdhëm me peshqesh. Babi lindi një djalë e një vajzë dhe vdiq. Pas disa vitesh, më 1989 më vdiq edhe mua gruaja, që më la në moshë madhore me tre fëmijë. E doja shumë. por fati ma ndau nga krahët duke më mbushur me dhimbje. Por jeta nuk përballohej vetëm. Të afërm ndërhynë që unë të martohesha me Ollgën, që më parë ishte martuar në Qeparo, madje unë kam qënë në dasmën e saj, kam kërcyer. Ajo solli me vehte një vajzë shumë të bukur, Lerdën, që kishin vënë sevda shumë grekë, por ajo u martua me një djalë nga Skrapari dhe jetojnë të lumtur në Athinë.
Një jetë e re në moshë të thyer
Brenga më e madhe e jetës sime është vdekja e vajzës 47 vjece, ishte mësuese dhe i ra infarkt në orën e mësimit. Vajza tjetër është larg,në Kanada edhe asaj i vdiq bashkëshorti, por i ka lënë dy djem të mrekullueshëm. I fortë është ai që fiton duelin me jetën dhe unë sot që jam 78 vjeç më duket se kam arritur të mposht dhimbjen e të mbijetoj me shpresën se një ditë do të më qeshte buza. Nisa jetë të re në moshë të thyer, por Zoti na dha një vajzë. Për kushtet që kishim duhej të punonim që të mbijetonim me Ollgën. Kujtoj një rast kur foshnjën e kishim lënë në breg të detit, ishte natë dhjetori dhe bashkë me gruan shkuam të gjuanim peshk me komardare. Kur u kthyem pamë që vajzën e kish çuar dallga tej, por ishte gjallë. Sot ajo studjon në Athinë tek i vëllai. Me këto duar bëmë këto shtëpi buzë detit, që në behar mbushet plot me pushues, që na sjellin gjallërinë, por edhe të ardhurat. Tani të kisha jetë, por vitet bëjnë të tyren.

Gjyshërit e Koço Tenetit
Nëse do të shkosh larg për njohur histoinë e paradhësve të Koço Kokës, do të dëgjosh histori të çuditëshme. Ai tregon për stërgjyshin, Gjon Stamati, që brezat e mëpasmë e cilësojnë si të parin e fisit. Gjoni nuk kishte djem dhe një ditë kur doli tek "Buza e Burrave", vendi ku bëhej Kuvendi i burrave, që njihet edhe sot lart në fshat, kur pa që arën e tij po e punonte nipi i tij. Ky fakt e shqetësoi shumë dhe në mbrëmje i thotë gruas së tij. Kërkoj lejë të martohem, se pashë që nipi më zuri arën pa vdekur unë.
-Hallal të qoftë - i përgjigjgjet ajo. Atëherë ai therri një kokosh të madh, bëri edhe bukën e grurit dhe troket tek një grua e ve.
-Hape derën, se më ka thënë Perëndia që të bëj një fëmijë me ty dhe ti do të jeshë zonja e pasurisë sime. Nëse është bërë, do të vish të më thuash. ”Ara është bërë për të korrur”. Kur i vajti haberi, ai e mori për grua. Ajo lindi djalë dhe emrin i a vunë Dukë. Duka i vogël bëri tre djem dhe në ditët e sotme janë tre fise: Vonglaj (Duka i vogël) Kolumbaj dhe Shanaj. Pra jo vetëm nuk u shua dera, por la pas njerëz të mëncur, të zotë. Gjyshi Vongli, ka qnë një detar i zoti, ekonomist me shkollë të mbaruar në Greqi dhe gjithë kohën është njohur Kapiten Vongli, pasi ka drejtuar disa vaporë dhe shkonte deri në Rusi., ndërsa gjyshja, Sotira përballoi një tragjedi të jetës. Asaj iu mbyt e gjithë familja me një varkë, plot 6 veta, nëna e saj, djemtë e vëllait, nusja e vëlait. Ajo mbeti e vetme me dy nipër që më pas o të binin dëshmorë. Kjo grua e fortë labe, lindi tre fëmijë çuditërisht djalin e vogël e lindi kur ishte kur i kish mbushur 50 vjeç. Ajo ajo jetoi 110 vjeç dhe vdiq më 21 janar të vitit 1984, pikërisht në datën e lindjes, më 21 janar dhe djalin e vogël e la 60 vjeç. Kjo grua ka edhe një histori tjetër sa të dhimbshme aq edhe të pabesueshme. Me duart e saj ajo mori pjesë nga kockat e nipërve të vrarë nga gjrmanët dhe i ruante si gjë të shtrenjë gjatë gjithë jetës së saj, prapa një kornize. Njërit prej të afërmëve i kish lënë amanet që kur të vdiste, t ia vendosnin në gjoks, afër zemrës atë kujtim të dhimbshëm. Ajo vuajti shumë dhe mbylli sytë, vetëm kur njeriu i saj kujtoi të kryente amanetin.
Takim pas 50 vjetësh me robin italian që i kish shpëtuar jetën
Fshati Qeparo strehoi 200 ushatrë italianë pas lufte, duke ju shpëtuar jetën, pasi gjermanët i ndiqnin këmbë pas këmbe. Familja Koka mbajti një vit në shtëpi Antonion, që Koço Koka e takoi pas një gjysëm shekulli. Ai tregon: E mbajtëm si djalin tonë dhe jo njëherë i kemi shpëtuar jetën. Kujtoj një rast që erdhën gjermanët dhe kontrolluan shtëpinë tonë, kërkonin italianin, por ne e kishim fshehur në një fuçi me bërsi duke i mbyllur edhe kapakun dhe ai shpëtoi mrekullisht. Për shumë kohë mbajtëm lidhje me Antonion, por një ditë më thirrën në degën e Brendëshme në Vlorë, sapo isha bërë dhëndërr. Më kërkuan spjegime për korespodencën me Antonion dhe në fund më thanë: - Ç të duhet more djalë që shkëmben letra me të, ku e di ti se ai nuk është një spiun dhe ti merr në qafë vehten dhe familjen? Shih punët e tua që të mos keshë pasoja, - më tha kryetari dhe pas kësaj i vura gishtin kokës.
Në vitin 1991, i shkrova një letër Antonios, por u dëshpërova kur mora vesh se ishte larguar nga fshati. Atëherë i shkrova një letër kryetarit të bashkisë që i spjegova se kërkoja njeriun që i kisha shpëtuar jetën.Brenda një kohe të shkurtër më vjen përgjigjia e kryebashkiakut, që pasi na falenderonte në emër të popullit të asaj treve, më dërgon adresën e Antonios. U lidha me të dhe më ftoi me bashkëshorten duke përblluar emocione të mëdha. Kujtoja djaloshin e ri 20 vjeçar që tashmë kishte mbushur 83 vjeç. Ku nuk më çoi, më prezantoi me njerëzit dhe miqtë e tij he u ndava për të mos u takuar më. Në vitin 1996, i biri më lajmëroi se Antonio kishte vdekur, por lidhjet me fëmijët vazhdojnë. Kur ika më dha një makinë, që e ruaj kujtim nga njeriu i mirë, që u takuam pas 50 vjetësh.

Një thirrje nga shpirti për Xhorxh Tenet
Nëse do të botoheshin rrëfenjat e Koço Kokës, që i ka hedhur në vargje, duhen disa volume, çdo histori, është një perlë dhe befasohesh me faktin që ky Koço 78 vjeçar jo vetëmi shpreh në vargje, por i mban përmendsh mijëra duke befasuar cilindo që e takon. Por fjalinë e fundit të thënë nga shtëpia,vatra e braktisur e vëllezërve Qirjako e Sofo, e tha me një zë të qetë që I dridhej dhe pas kësaj burri që ka triumfuar mbi tallazet e jetës,përlotet.
-Këtu,në këtë shtëpi, - thotë ai janë rrënjët e fisit, në këtë shtëpi ju ka rënë koka prindërve tanë dhe pikëriht në këtë vatër do të dëshiroja që të takoja kushëririn tim të parë, njeriun më të afërt në gjak që më ka mbetur nga trungu familjar. Xhorxh Tenetin. Duhet të vijnë e shohin tokën e prindërve, Qeparoi e bukur që i thërret çdo ditë njerëzit e mërguar. Shpresoj të vijë ajo ditë kur unë ende nuk i kam mbyllur sytë, ndryshe do të ikja me trishtim nëse ky kushuriri im, paçka se u bë njeriu i famshëm i Amerikës, të mos prekte tokën ku i ra koka të atit, burrit të mënçur qeparos, Qirjako Kokës. Shpresa, më mban gjallë.

Kosta Dhimgjoka, njeriu që
rri afër me Xhorxh Tenetin
Krejt rastësisht takuam në Qeparo shqiptaro-amerikanin Kosta Dhimgjokën, që fliste shqipen në mënyrë perfekte edhe pse është larguar në vitin 1950 nga fshati. Ai thotë se i është dashur të bëjë gjyq në Vlorë, për të marrë zyrtarisht tokën e prindërve të tij. Sido që unë jetoj në Amerikë dhe djemtë në Athinë. Në Qeparo ku na ka rënë koka, do të ndërtojmë së shpejti një hotel me 5 yje, me komoditetin që ka një hotel në Nevv York. Edhe Kosta, është një thesar më vehte, por ajo çka na interesonte në këtë shkrim ishin lidhjet e tij familjare me Xhorxh Tenet. Ai tregon se është pikërisht ai që ka ndërmjetësuar për lidhjen e nënës së Xhoxhit, Evangjelisë, që është edhe kushurira e tij. Me Qirjako
Xhorxhi është njeri i famshëm në Amerikë, për 7 vjet ka drejtuar CIA-n amerikane dhe ky është një nder për të gjithë shqiptarët. Janë aftësitë dhe intelekti i tij, që arriti majat në një shtet të fuqishëm sikurse është Amerika. Fola pak ditë më prë me të dhe më tha se po hedh kujtimet e tij në një libër voluminoz për kohën që ka drejtuar këtë shërbim të rëndësishëm për gjatë 7 vjetëve me dy presidentë, Klinton dhe Bush. Të gjithë shqiptarët janë ndjerë krenarë kur Tenet doli në TV amerikan dhe u shpreh se unë jam bir emigranti, jam shqiptar dhe Amerika demokratike i krijon mundësi cilitdo të bëhet edhe President. Me familjen e Qirjakos, kam kaluar tërë jetën dhe bëhemi jo thjeshtë si bahkëfshatarë nga Qeparoi, por ehe njerëz të një gjaku, si shqiptarë në dhe të huaj.

Ky lajm është publikuar: 05/03/2007


(

2 comments:

Anonymous said...

Si behet Gjon Stamati Grek?

Unknown said...

Me 300 euro dhe nje pasaport greke dhe behen grek