Why Himara was characterized as demoniacal ? (Greek translation by Miltos)
post for blogger from the author of this paper
Plator Nesturi
Botuar ne Tirana Observer, 20.04.2008
Kanë kaluar ditë që Himara është qetësuar nga krismat e armëve të policisë dhe protesta e banorëve të saj, por mbetet ende e ndezur në faqet e medias ngjarja e atjeshme. Por cfarë ka ndodhur në Himarë që lajmi mbahet pezull kaq gjatë? Në fakt nuk ka patur ndonjë ngjarje nga ato të kronikës së zezë, ku vrasësit e shumtë ditëve të fundit po na dalin pa përjashtim me të meta mendore. Në fakt në krahinën e bregdetit nuk rezulton të ketë as vjedhje dhe as raste huliganizmi. Në Himarë thjesht janë keqtrajtuar dy banorë të saj. Jo nga grupe vandalësh vendorë, por nga uniformat blu. Dikush do të shprehet se policia të jep dajak kudo këtu tek ne, me të drejtë apo për qejf. Por ja që himariotët nuk pajtohen kollaj me këtë, aq më tepër që njëri prej të keqtrajtuarve ish invalid. Kështu nuk e gëlltitën as vlonjatët kur forcat e rendit arrestuan dhe paraburgosën disa aktivistë ambientalistë për Mbrojtjen e Gjirit të Vlorës, pasi ishte e qartë se si policia, prokuroria dhe gjykata, të tre këto institucione pra, shkelën me të dyja këmbët ligjin dhe Kushtetutën lidhur me të drejtën e protestës.
Është e çuditshme që në gjithë këtë ngjarje ordinere, mediat u morën kryesisht me gurët kundër policisë dhe me protestën e banorëve. Ndërkohë, nëpër rrugët e shëtitores kryesore kishte me bollëk gëzhoja nga armë të shkrehura. Dhe këto breshëri, çka shprehet dhe në relacionet e ministrisë së brendshme, ishin nga ana e policisë.
Por përse duhet të provokohet Himara? Sipas raporteve, policët kishin dalë në patrullë kur janë sulmuar prej një 65 vjecari, babai i të keqtrajtuarit. Por nuk është bërë asnjëherë pyetja, përse një patrullë policie në Himarë duhet të patrullojë me kallashë krahëqafë kur atje nuk na paska asnjë vjedhje të vetme dhe njerëzit shohin punën e tyre? Kolegët e mi nuk i bënë këto pyetje. Ata thjesht u përqëndruan tek protesta dhe parrullat e hedhura. Por edhe për to nuk u bë ndonjëherë pyetja nëse ishin plotësisht të besuesshme informacionet që përcilleshin nëpërmjet strukturave të policisë? Kronikat e para na bënin me dije se ishin hedhur parrulla të forta ( burimet ishin nga zëdhënësit e policisë), deri se “Himara është Greqi”. Ndërkohë ditën e dytë, parrullat e hedhura dolën se ishin ku e ku më ndryshe nga të parat: ‘
Sipas kësaj kronologjie dhe me mënyrën si u përcollën informacionet, mbeti disi e paqartë nëse lajmi që u mbajt për disa ditë i ndezur, kish të bënte me protestën e himariotëve ndaj një rasti keqtrajtimi nga ana e policisë, me parrullat që janë hedhur dhe që nuk ishin linearë me njëri tjetrin apo për faktin se pritej të zhvillohej një takim me zv/ministrin grek? Siç mësuam më vonë, vizita e Kasimis ishte me axhendë të përcaktuar dhe ardhja e tij në Himarë nuk ishte pse aty u zhvillua një protestë ndaj policisë. Zv/ministri i jashtëm grek ishte takuar së pari në Tiranë me personalitetet më të larta zyrtare të vendit dhe grafiku i vizitave të tij, nga Narta dhe deri në Korçë, ishte i ditur nga ana e autoriteteve tona. Natyrshëm, pas ngjarjes në Himarë, vizita e zëvendësministrit të jashtëm grek do të sfumohej. Madje vetë z. Kasimis nuk do të dëshironte publicitet të vizitës së tij pas zhurmës për protestën në Himarë.
Por le të kthehemi tek Himara. Në fakt për të media kujtohet vetëm kur ka zgjedhje dhe kur kacafytet politika. Për periudhën tjetër, që është tmerrësisht e gjatë dhe monotone për këta njerëz krahasuar me disa ditë të ethshme fushate elektorale, Himara nuk përbën lajm. Këta njerëz thjesht punojnë, paguajnë rregullisht taksat dhe presin ndër vite të shtrohet rruga për nxitur turizmin në këtë vend që quhet perla e Rivierës. Sidoqoftë himariotët, në opinionin publik, nga ana e medias, janë të stampuar në imazhet televizive të ditëve të zgjedhjeve. Duket sikur atje gjithshka është në përplasje të vazhdueshme dhe në sens të hapur antishqiptar. Ky imazh, së shumti është edhe produkt I shkrimeve apo prononcimeve të disa figurave publike apo politikanësh, të cilët çuditërisht kanë sensorë tepër të ndjeshëm për çka ndodh në Himarë, ashtu siç janë të shurdhët nga çdo kambanë shkeljesh apo abuzimi pushtetar në secilin cep të Shqipërisë. Ndër ta është spikatur dhe republikani Sabri Godo, i cili nuk ia përtoi t’i vërsulej himariotëve pas kësaj ngajrjeje në një intervistë në Neës 24. Nuk më bëri shumë përshtypje deklarata e tij se kryeministri duhet të shkarkojë kryebashkiakun Bollano, megjithëse sipas kësaj formule pas shpërthimit ë Gërdec duhej të shkarkohej edhe kryetari i bashkisë së Vorës. Ajo çfarë më bëri përshtypje ishte se zoti Godo në intervistën e tij, ngjarjes në Himarë u mundua t’i japë një shtrirje më të gjerë, deri në një konspiracion të madh ortodoks kundër shtetit shqiptar, ku përfshihej edhe Kisha Autoqefale dhe që kërkon tëvendosë kufijtë e Vorioepirit. Në këtë rast nuk arrij të kuptoj nëse zoti Godo është paranojak apo djallëzor? Mbi bazën e këtij arësyetimi, Godo bën thirrje për një front në emër të mbrojtjes së interesave kombëtare kundër ca palo ortodoksëve që duan të ndryshojnë kufijtë. Por a nuk është e rrezikshme të hidhet kjo tezë ku konsiderohet një komunitet i tërë fetar si kundërshtar? Të mos harrojmë se një preteks i ngjashëm është përdorur nga një skemë e vjetër kur Hitleri në emër të kombit dhe racës ariane përdori teorinë e komplotit sionist për të zbatuar politikën e tij të progromit që çoi drejt holokaustit popullin ebre në Gjermani dhe në gjithë Evropën. Atëherë çfarë synon z. Godo me të tilla teza dhe ndihmon apo hedh ura zjarri në harmoninë e komuniteteve në Shqipëri?
Në shkrime apo në analiza të ndryshme është shprehur ideja se himariotët po përdoren. Në gjithë këto ditë sa po zgjat ky debat, shpesh më shkon mendja se a mos po përdoret vetë media nga dikush që do të mahisë konflikte të paqëna? Të mos harrojmë faktin që fushata mediatike ndaj Himarës hapet në një kohë kur në Serbi do të zhvillohen zgjedhjet, kur qarqe të ndryshëm ndërkombëtarë propozojnë bisedime të reja Prishtinë- Beograd duke hedhur dhe idenë e ndarjes së Kosovës, kur në Maqedoni do të zhvillohen sërish zgjedhje dhe ku nuk mungojnë dhe zërat për shpërbërjen e saj. Atëherë kujt i intereson që nga një incident vulgar në Himarë të krijojë një precedent përplasjeje brenda Shipërisë? Përse duhet një demonizim i tillë? Kam përshtypjen se edhe sikur ngjarja në Himarë të
Në rastin e Himarës, nuk mund të nxjerrësh konkluzione në erë për ngjarjen që ka ndodhur atje pa njohur më parë problemet e kësaj krahine dhe identitetin e banorëve të saj. Ndonëse gjykohet si zonë me potencial të madh për zhvillimin e turizmit, Himara ka mbetur e harruar nga ana e shtetit për investimet në infrastrukturë. Por ajo çka përbën çështjen më të prekshme atje është çështja e pronave që është jo vetëm thembra e Akilit për zhvillimin e zonës por që ka një ndjeshmëri të madhe nga himariotët të cilët i kanë mbrojtur me gjak ato ndër shekuj duke mos pranuar asnjë zgjedhë të huaj. Në vend të zgjidhjes, qeveritë veç ua kanë shtuar problemet banorëve duke ia mohuar këtë të drejtë dhe shteti që ka për detyrë të jetë në shërbim të interesave të qytetarëve të tij, sillet deri si armik kur kërkon tua rrëmbejë nëpërmjet ligjesh absurdë apo nëpërmjet korrupsionit të administatës. Çështja sidoqoftë është më e gjerë, pasi kur banorët e zonës, këta njerëz punëtorë, të rregullt në detyrimet ndaj shtetit dhe që dëshirojnë prosperitetin e tyre e të krahinës, pra kur shohin se lajmet mbi ta shtrembërohen dhe himariotët anatemohen me pa të drejtë nga disa që duan të hiqen si “kujdestarë të kombit”, kjo veç do e shtyjë drejt vetëizolimit një komunitet, i cili ka qenë gjithnjë i hapur me botën.
Γιατί η δαιμονοποίηση της Χιμάρας?
Πάνε μερικές ημέρες που η Χιμάρα έχει ησυχάσει από τα όπλα της αστυνομίας και τις διαδηλώσεις των κατοίκων της, όμως το συμβάν συνεχίζει να απασχολεί τις σελίδες του αλβανικού τύπου. Τι άραγε συνέβη εκεί για να μένει ακόμα στην επικαιρότητα? Στην πραγματικότητα δεν ήταν ένα από αυτά τα γεγονότα των τελευταίων ημερών όπου οι πολλοστοί δολοφόνοι παρουσιάζονται ανεξαιρέτως ως πνευματικά ανεπαρκείς. Στην παραλιακή επαρχία δεν γίνονται ούτε κλοπές και ούτε και χουλιγκανισμοί. Στην Χιμάρα απλώς έχουν κακοποιηθεί δυο κάτοικοι. Όχι από κάποια ομάδα βανδάλων αλλά από ένστολους. Θα πει κανείς πως η αστυνομία στα μέρη μας χρησιμοποιεί τέτοιες πρακτικές, δικαίως και αδίκως. Όμως να που οι χιμαραίοι δεν συμβιβάζονται με τέτοιες πρακτικές. Παρομοίως δεν τις αποδέχτηκαν ούτε στην Αυλώνα όταν οι αρχές συνέλαβαν μερικούς οικολόγους ακτιβιστές που διαδήλωναν για την προστασία του κόλπου της Αυλώνας, αφού ήταν ξεκάθαρο ότι η αστυνομία, η εισαγγελία και τα δικαστήρια καταπάτησαν και με τα δυο ποδιά τους νόμους και το σύνταγμα όσον αφορά το δικαίωμα της διαδήλωσης.
Είναι αξιοπερίεργο που σε όλο αυτό το συνηθισμένο γεγονός, ο τύπος ασχολήθηκε κυρίως με τις πέτρες εναντίον της αστυνομίας και την διαδήλωση των κατοίκων. Εντωμεταξύ οι κεντρικοί δρόμοι ήταν γεμάτοι από κάλυκες. Οι πυροβολισμοί, όπως εκφράζεται και από το υπουργείο εσωτερικών ήταν εκ μέρους της αστυνομίας. Είναι αυτό φυσιολογικό? Πως θα ακουγόταν εάν για κάθε συνηθισμένο διαπληκτισμό οι αστυνομικοί έβγαιναν στην πλατειά Skenderbej η στην κεντρική πλατειά κάθε πόλης και πυροβολούσαν στον αέρα με σκοπό να τρομοκρατήσουν τους πολίτες? Αυτό θα έδειχνε τουλάχιστον έλλειψη επαγγελματισμού από την πλευρά της αστυνομίας για να μην πούμε ότι θα ήταν προβοκατόρικο εκ μέρους της.
Όμως γιατί πρέπει να προκαλείται η Χιμάρα? Σύμφωνα με τις αναφορές οι αστυνομικοί είχαν βγει για περιπολία όταν δέχτηκαν επίθεση από έναν 65 χρονο, πατέρα του ενός εκ των κακοποιηθέντων. Όμως δεν έχει ρωτηθεί ποτέ γιατί μια αστυνομική περίπολος στην Χιμάρα θα πρέπει να φέρει και τα καλάσνικοφ ανά χείρας οταν εκει δεν εχει αναφερθει ουτε μια μεμονωμένη κλοπή και οι κάτοικοι είναι φιλήσυχοι? Οι συνάδελφοι μου δεν υπέβαλαν τέτοιες ερωτήσεις. Επικεντρώθηκαν απλά στην διαδήλωση και τα συνθήματα που ακούστηκαν. Ουτε βρέθηκε κάποιος να αμφισβητήσει την αξιοπιστία των πληροφοριών που παρέχονταν από τις αστυνομικές δομές. Αρχικά γινόταν λόγος από τον εκπρόσωπο της αστυνομίας για συνθήματα όπως ‘’Η Χιμάρα είναι Ελλάδα’’ ενώ την δεύτερη ημέρα ανακοινώθηκε ότι ακούστηκαν συνθήματα όπως το ‘’Σκοτώνετε τα παιδία μας’’ και ‘’Να απολυετε στο αστυνομικό τμήμα’’ και το χειρότερο ήταν το ‘’Θέλουμε ελληνική αστυνομία’’. Και τελικά ύπαν οτι το σύνθημα ‘’Θέλουμε αυτονομία’’ έκανε την εμφάνιση του κατά τη διάρκεια της συνάντησης των κατοίκων με τον έλληνα υφυπουργό εξωτερικών κ. Θεόδωρο Κασίμη (και οχι την ημερα διαμαρτηριας).
Σύμφωνα με το χρονικό των γεγονότων και τον τρόπο με τον οποίο μεταδόθηκαν οι πληροφορίες έμεινε κάπως ασαφές αν η είδηση που απασχόλησε τα μέσα για τόσες ημέρες είχε να κάνει με την διαδήλωση των χιμαραίων εναντίον της κακοποίησης δυο συμπολιτών τους από την αστυνομία, με τα συνθήματα που δεν είχαν καμία σύνδεση το ένα με το άλλο ή με την αναμενόμενη συνάντηση με τον έλληνα υφυπουργό? Όπως μάθαμε αργότερα η επίσκεψη του Κασίμη ήταν με προκαθορισμένη ατζέντα, και η έλευση του στην Χιμάρα δεν έγινε εξαιτίας της διαδήλωσης των κατοίκων. Ο έλληνας υφυπουργός συναντήθηκε στα Τίρανα με τους υψηλότερους αξιωματούχους του τόπου και η διαδρομή που θα ακολουθούσε από τη Ναρτα έως την Κορυτσά ήταν γνωστή στις αρχές. Φυσικά μετά από τα γεγονότα της Χιμάρας η επίσκεψη του θα δεχόταν επιθέσεις. Μάλιστα ο ίδιος ο Κασίμης δεν θα επιθυμούσε την δημοσιοποίηση της επισκέψεως του μετά από τον θόρυβο που δημιουργήθηκε για την διαδήλωση στην Χιμάρα.
Ας επιστρέψουμε όμως στην Χιμάρα. Τα μέσα την θυμούνται μόνο οταν εχει εκλογές ή πολιτικές αναταραχές. Το υπόλοιπο διάστημα, που είναι τρομερά μεγάλο και μονότονο για τους ανθρώπους αυτούς συγκρινόμενο με τις λίγες μέρες των προεκλογικών εκστρατειών η Χιμάρα δεν αποτελεί είδηση. Οι κάτοικοι της απλώς εργάζονται, πληρώνουν τακτικά του φόρους και περιμένουν χρόνια την ανακατασκευή του οδικού δικτύου ώστε να δοθεί μια νέα ώθηση στον τουρισμό της περιχείς. Οπωσδήποτε οι χιμαραίοι για τα μέσα είναι συνδεδεμένοι με τις τηλεοπτικές εικόνες των ημερών των εκλογών. Δίνεται εντύπωση πως εκει τα πάντα περιστρέφονται γύρω από μια διαρκή σύγκρουση και ένα αντιαλβανικό αίσθημα. Η εικόνα αυτή είναι προϊόν και κάποιων δημόσιων ή πολιτικών προσώπων που φαίνεται πως είναι υπερευαίσθητοι σε οτιδήποτε συμβαίνει στην Χιμάρα ενώ παραλείπουν να δείξουν την ίδια ευαισθησία για παρόμοια γεγονότα που εκτυλίσσονται στην υπόλοιπη Αλβανία.
Ένας εξ αυτών είναι και ο ρεπουμπλικάνος Sari Godo, ο οποίος δεν παρέλειψε να αντιτεθεί των χιμαραίων σε μια συνέντευξη του στο News 24. Δεν παραξενεύτηκα από την δήλωση του πως ο πρωθυπουργός θα πρέπει να απομακρύνει τον δήμαρχο Μπολλάνο, παρόλο που σύμφωνα με το σκεπτικό του μετά από την έκρηξη του Gerdec θα έπρεπε να είχε συμβεί το ίδιο με τον δήμαρχο της Αυλώνας. Το εντυπωσιακό ήταν πως ο κ. Godo προσπάθησε να δώσει στα γεγονότα μια ευρύτερη δυναμική, και να τα εντάξει στα πλαίσια μιας μεγάλης συνωμοσίας εναντίον του αλβανικού κράτους, στην οποία συμπεριλαμβανόταν και η αυτοκέφαλη Εκκλησία της Αλβανίας και που αποσκοπεί στην οριοθέτηση των συνόρων της Βόρειας Ηπείρου. Στην συγκεκριμένη περίπτωση δεν μπορώ να καταλάβω εάν ο κ. Godo είναι παρανοϊκός η διαβολέας. Στην βάση αυτού του συλλογισμού, ο Godo καλούσε για ένα μέτωπο στο όνομα της υπεράσπισης των εθνικών συμφερόντων εναντίον μερικών παλιο ορθόδοξων που θέλουν να μεταβάλλουν τα σύνορα. Δεν είναι επικίνδυνο να εκφράζονται τέτοιες υποθέσεις που θεωρούν μια ολόκληρη θρησκευτική κοινότητα ως εχθρό? Ας μην ξεχνάμε πως μια παρόμοια πρόφαση χρησιμοποιήθηκε από τον Χίτλερ όταν στο όνομα του έθνους και της άριας φυλής έκανε χρήση της θεωρίας της σιωνιστικής συνομωσίας για να οδηγήσει τον εβραϊκό λαό στο ολοκαύτωμα. Που αποσκοπεί ο κ.Godo με τέτοιες υποθέσεις? Βοήθα στην αρμονική συμβίωση των κοινοτήτων στην Αλβανία ή ρίχνει λαδί στη φωτιά?
Σε διάφορα γραπτά και αναλύσεις παρουσιάζεται η ιδέα πως οι χιμαραίοι χρησιμοποιούνται. Όλες αυτές τις ημέρες ενώ αυτή η συζήτηση παίρνει όλο και μεγαλύτερες διαστάσεις, συχνά σκέφτομαι την περίπτωση να χρησιμοποιούνται τα μέσα από κάποιον που θέλει να εφεύρει ανύπαρκτες συγκρούσεις. Η εκστρατεία του τύπου εναντίον της Χιμάρας γίνεται ενώ ταυτόχρονα στην Σερβία θα πραγματοποιηθούν εκλογές, διάφοροι διεθνείς κύκλοι προτείνουν νέες συζητήσεις Πρίστινας – Βελιγραδίου προωθώντας την ιδέα της διχοτόμησης του Κοσόβου και στην ‘’Μακεδονία’’ θα διεξαχθούν εκλογές χωρίς να λείπουν οι φωνές για την διάλυση της. Όποτε ποιον εξυπηρετεί ένα τέτοιο χυδαίο γεγονός στην Χιμάρα που δημιουργεί ένα σκηνικό σύγκρουσης στην Αλβανία? Γιατί είναι απαραίτητη αυτή η δαιμονοποίηση? Έχω την εντύπωση πως ακόμα και αν το συμβάν της Χιμάρας ήταν σημαντικότερο από μια απλή σύγκρουση, οι αρχές και ο τύπος θα που διαμορφώνει την κοινή γνώμη θα έπρεπε να προσπαθήσουν να ενεργήσουν με σκοπό την άμβλυνση και όχι την όξυνση των αντιθέσεων. Ακόμα περισσότερο με την ασταθή κατάσταση που επικρατεί στην περιοχή θα ήταν καλύτερο για όλους μας να μην δοθεί η εντύπωση ότι υπάρχουν προβλήματα στην Αλβανία.
Στην περίπτωση της Χιμάρας δεν μπορείς να βγάλεις συμπεράσματα στον αέρα χωρίς να γνωρίζεις τι εχει συμβεί εκει, χωρίς να ξέρεις τα προβλήματα των κατοίκων και τις ιδιαιτερότητες της ταυτότητας τους. Αν και θεωρείται μια περιοχή με μεγάλες δυνατότητες για την τουριστική ανάπτυξη, η Χιμάρα εχει ξεχαστεί από το κράτος. Οι επενδύσεις στις απαραίτητες υποδομές είναι μηδαμινές. Όμως η αχίλλειος πτέρνα για την ανάπτυξη της περιοχής είναι η κατάσταση των περιουσίων. Οι χιμαραιοι ανά τους αιώνες έχουν προστατεύσει με το αίμα τους τις περιούσιες τους μην αποδεχόμενοι κανένα ξένο ζυγό. Αντί της λύσεως οι κυβερνήσεις έχουν αυξήσει τα προβλήματα προσπαθώντας να τις υφαρπάξουν με παράλογους νόμους ή μεσώ της διαφθοράς του κρατικού μηχανισμού.
Η κατάσταση είναι οπωσδήποτε πολύπλοκη. Αυτοί οι φιλήσυχοι εργατικοί άνθρωποι, πάντα τακτικοί στις υποχρεώσεις του απέναντι στο κράτος, που επιθυμούν την ευημερία τους, βλέπουν τον τύπο να διαστρεβλώνει τα γεγονότα που τους αφορούν και κάποιους που φέρονται ως οι ‘’επιτηρητές του έθνους’’ να τους διαβάλλουν. Αυτό μπορεί να οδηγήσει μόνο στην αυτοαπομόνωση μιας κοινότητας που ήταν πάντα ανοιχτή στον υπόλοιπο κόσμο.