spiros-koutoulas http://knol.google.com/k/spiros-koutoulas
Η περιοχή της Χιμάρας βρίσκεται στο Βορειοδυτικό άκρο του εθνικού ελληνικού χώρου, στα παράλια του Ιονίου πελάγους. Αποτελείται σήμερα από επτά χωριά με κέντρο την ομώνυμη κωμόπολη. Η Χιμάρα, κατοικείται από τα νεοληθικά χρόνια όπως δείχνουν τα αρχαιολογικά ευρήματα. Αποτελεί τόπο εγκατάστασης του Ηπειρώτικου φύλου των Χαόνων ενώ για ένα μεγάλο διάστημα απετέλεσε κέντρο της ευρύτερης περιοχής.
Η ορθή γραφή της λέξης Χιμάρα είναι με "ι" και ένα "ρ". Η ονομασία δεν προκύπτει από τους χειμάρρους αλλά την μυθική θεότητα των καταιγίδων Χίμαιρα. Άλλωστε στα αρχαία χρόνια η περιοχή δεν λεγόταν Χιμάρα αλλά Χίμαιρα όπως προδίδει η επιγραφή που έφερε στο φως η αρχαιολογική σκαπάνη: "ΦΟΙΒΟΣ ΧΙΜΑΙΡΑΝ ΕΠΩΛΕΣΕΝ". Την Χιμάρα δηλαδή ίδρυσε ο θεός Απόλλων κατά την μυθολογία. Η γραφή με "ει" και δύο "ρ" επικράτησε εσφαλμένα την βυζαντινή περίοδο.
Γεωγραφικά η Χιμάρα αποτελεί έναν επήγιο παράδεισο. Καταπράσινα τοπία, ψηλά βουνά και το απέραντο γαλάζιο του Ιονίου συνθέτουν το σκηνικό.
Η περιοχή της Χιμάρας ακολουθεί την κοινή ιστορία της Ηπείρου μέχρι την πτώση της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας. Την περίοδο όμως της τουρκοκρατίας, η Χιμάρα όπως το Σούλι και η Μάνη διατηρεί την αυτονομία της. Παρά την αυτονομία που απολαμβάνουν οι Χιμαραίοι δεν επαναπαύονται και προσπαθούν με κάθε ευκαιρία να εκδιώξουν πλήρως τον κατακτητή. Οι Χιμαραίοι συμμετέχουν σε όλα τα προεπαναστατικά κινήματα (Ορλωφικά, Κατσώνη, Σκυλοσόφου) ενώ κάποια ξεκινούν από την Χιμάρα.
Στην επανάσταση του 1821 οι Χιμαραίοι συμμετέχουν σε μάχες σε όλες τις περιοχές της Ελλάδας με αποκορύφωμα την πολιορκία του Μεσολλογίου υπό τον Χιμαραίο χίλιαρχο Σπυρο Μήλιο (μετέπειτα διοικητή της ΣΣ Ευελπίδων, υπουργό εξωτερικών και ευεργέτη της Ελλάδος). Σημαντική είναι η συμβολή των Χιμαραίων στον Μακεδονικό Αγώνα (1904-1908). Ο Εγγονός του αγωνιστή του '21, Σπύρος Σπυρομήλιος με το ψευδώνυμο "Καπετάν Μπούας" αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους ήρωες του Μακεδονικού Αγώνα ώντας στενός συνεργάτης και φίλος των Πάυλου Μελά και Τέλλου Άγρα.
Τον Νοέμβριο του 1912, η Χιμάρα είναι η πρώτη περιοχή της Βορείου Ηπείρου που απελευθερώνεται κατά τους Βαλκανικούς Πολέμους. Η λήξη των Βαλκανικών Πολέμων βρίσκει την Βόρειο Ήπειρο στα χέρια των Τουρκων και Αλβανών αφού οι Ιταλοί πιέζουν την Ελλάδα να αποσύρει τα στρατεύματά της, προσβλέποντας στην δημιουργία ενός νέου κράτους-προτεκτοράτου τους στα Βαλκάνια. Οι Βορειοηπειρώτες ξεκινούν τον Φεβρουάριο του 1914, ένοπλο αγώνα και τελικά συμφωνούν με το νεοσύστατο αλβανικό κράτος στην υπογραφή του πρωτοκόλλου της Κέρκυρας με το οποίο αναγνωρίζεται αυτονομία στην Βόρειο Ήπειρο. Οι αντιπρόσωποι της Χιμάρας αποχωρούν από την συνδιάσκεψη φωνάζωντας υπέρ της Ένωσης με την Ελλάδα.
Το πρωτόκολλο της Κέρκυρας συνυπογράφεται και συμφωνείται πως η τήρησή του επιβλέπεται από τις "εγγυήτριες" μεγάλες δυνάμεις. Η Χιμάρα διατηρεί ξεχωριστά προνόμια συμπεριλαμβανομένου του δικαιώματος οπλοφορίας, που της δίνουν αυξημένη αυτονομία. Το ξέσπασμα όμως του Α' Παγκοσμίου Πολέμου σημαίνει ουσιαστικά την κατάργηση της αυτονομίας της Βορείου Ηπείρου η οποία για άλλη μία φορά ελευθερώνεται από τον ελληνικό στρατό αλλά και πάλι τα συμφέρονται της Ιταλίας δεν επιτρέπουν προσάρτηση της Βορείου Ηπείρου στην Ελλάδα. Το 1940 η περιοχή ελευθερώνεται για τρίτη φορά και οι Έλληνες στρατιώτες πατώντας στην Χιμάρα παραμονή Χριστουγέννων ακούν το "Χριστός ανέστη" να ψάλλεται από όλους τους Χιμαραίους. Η λήξη του πολέμου βρίσκει την Βόρειο Ήπειρο πάλι υπό την κατοχή της Αλβανίας.
Το 1945 ο ηγέτης των κομμουνιστών Ενβέρ Χότζα, προχωρά σε δημοψήφισμα για το κομμουνιστικό καθεστώς διακυβέρνησης. Η Χιμάρα γίνεται η μοναδική περιοχή στην Ανατολική Ευρώπη μετά την λήξη του Β'ΠΠ που αντιστέκεται στον κομμουνισμό. Οργανώνεται αποχή από το δημοψήφισμα (99% των αλβανών υπηκόων ψήφισαν υπέρ του Χότζα) και τα αντίποινα είναι τραγικά. Άλλοι συλλαμβάνονται και στέλνονται στα κάτεργα, άλλοι θάβονται ζωντανοί. Τότε ο Χότζα στερεί από τους Χιμαραίους την ταυτότητα του μειονοτικού και μετά από λίγα χρόνια κλείνει τα ελληνικά σχολεία σε μια προσπάθεια αφελληνισμού και καταπάτησης του ηθικού. Παρ' όλα αυτά οι Χιμαραίοι διατηρούν τις παραδόσεις και την εθνική τους ταυτότητα. Συμβάλλουν σε αυτό οι παππούδες και οι γιαγιάδες με τα κρυμμένα εικονίσματα, της σημαίες στα κατώγια, τα ελληνικά βιβλία που περισώθηκαν και χρησιμεύουν στα οικογενειακά κρυφά σχολειά.
Το 1991 με την πτώση του κομμουνισμού στην Αλβανία, οι περισσότεροι Χιμαριώτες καταφεύγουν στην Ελλάδα. Εργάζονται εκεί και με τα κέρδη τους συνεισφέρουν στην οικονομική ανάπτυξη της πατρίδας. Οι αγώνες όμως δεν σταματούν καθώς η αλβανική πολιτεία συνεχίζει την ίδια τακτική απεναντι στην Χιμάρα. Δεν επιτρέπει το άνοιγμα ελληνικού σχολειου, δεν αναγνωρίζει την Χιμάρα ως μειονοτική περιοχή παρά το γεογονός ότι ολοι οι κάτοικοι είναι Έλληνες και δεν επιστρέφει τις περιουσίες στους ιδιοκτήτες. Κινητοποιείσεις με πολλούς τρόπους έχουν κάποια αποτελέσματα. Σήμερα, οι περιουσίες που είχαν δημευθεί από το καθεστώς δεν έχουν επιστραφεί ακόμη στους νόμιμους ιδιοκτήτες. Αντιθέτως υπάρχουν προσπάθειες καταστρατήγησης του βασικού αυτού δικαιώματαος στην ιδιοκτησία με σκοπό οι περιουσίες να γίνουν αντικείμενο εκμετάλλευσης από τρίτους.
Στην επανάσταση του 1821 οι Χιμαραίοι συμμετέχουν σε μάχες σε όλες τις περιοχές της Ελλάδας με αποκορύφωμα την πολιορκία του Μεσολλογίου υπό τον Χιμαραίο χίλιαρχο Σπυρο Μήλιο (μετέπειτα διοικητή της ΣΣ Ευελπίδων, υπουργό εξωτερικών και ευεργέτη της Ελλάδος). Σημαντική είναι η συμβολή των Χιμαραίων στον Μακεδονικό Αγώνα (1904-1908). Ο Εγγονός του αγωνιστή του '21, Σπύρος Σπυρομήλιος με το ψευδώνυμο "Καπετάν Μπούας" αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους ήρωες του Μακεδονικού Αγώνα ώντας στενός συνεργάτης και φίλος των Πάυλου Μελά και Τέλλου Άγρα.
Τον Νοέμβριο του 1912, η Χιμάρα είναι η πρώτη περιοχή της Βορείου Ηπείρου που απελευθερώνεται κατά τους Βαλκανικούς Πολέμους. Η λήξη των Βαλκανικών Πολέμων βρίσκει την Βόρειο Ήπειρο στα χέρια των Τουρκων και Αλβανών αφού οι Ιταλοί πιέζουν την Ελλάδα να αποσύρει τα στρατεύματά της, προσβλέποντας στην δημιουργία ενός νέου κράτους-προτεκτοράτου τους στα Βαλκάνια. Οι Βορειοηπειρώτες ξεκινούν τον Φεβρουάριο του 1914, ένοπλο αγώνα και τελικά συμφωνούν με το νεοσύστατο αλβανικό κράτος στην υπογραφή του πρωτοκόλλου της Κέρκυρας με το οποίο αναγνωρίζεται αυτονομία στην Βόρειο Ήπειρο. Οι αντιπρόσωποι της Χιμάρας αποχωρούν από την συνδιάσκεψη φωνάζωντας υπέρ της Ένωσης με την Ελλάδα.
Το πρωτόκολλο της Κέρκυρας συνυπογράφεται και συμφωνείται πως η τήρησή του επιβλέπεται από τις "εγγυήτριες" μεγάλες δυνάμεις. Η Χιμάρα διατηρεί ξεχωριστά προνόμια συμπεριλαμβανομένου του δικαιώματος οπλοφορίας, που της δίνουν αυξημένη αυτονομία. Το ξέσπασμα όμως του Α' Παγκοσμίου Πολέμου σημαίνει ουσιαστικά την κατάργηση της αυτονομίας της Βορείου Ηπείρου η οποία για άλλη μία φορά ελευθερώνεται από τον ελληνικό στρατό αλλά και πάλι τα συμφέρονται της Ιταλίας δεν επιτρέπουν προσάρτηση της Βορείου Ηπείρου στην Ελλάδα. Το 1940 η περιοχή ελευθερώνεται για τρίτη φορά και οι Έλληνες στρατιώτες πατώντας στην Χιμάρα παραμονή Χριστουγέννων ακούν το "Χριστός ανέστη" να ψάλλεται από όλους τους Χιμαραίους. Η λήξη του πολέμου βρίσκει την Βόρειο Ήπειρο πάλι υπό την κατοχή της Αλβανίας.
Το 1945 ο ηγέτης των κομμουνιστών Ενβέρ Χότζα, προχωρά σε δημοψήφισμα για το κομμουνιστικό καθεστώς διακυβέρνησης. Η Χιμάρα γίνεται η μοναδική περιοχή στην Ανατολική Ευρώπη μετά την λήξη του Β'ΠΠ που αντιστέκεται στον κομμουνισμό. Οργανώνεται αποχή από το δημοψήφισμα (99% των αλβανών υπηκόων ψήφισαν υπέρ του Χότζα) και τα αντίποινα είναι τραγικά. Άλλοι συλλαμβάνονται και στέλνονται στα κάτεργα, άλλοι θάβονται ζωντανοί. Τότε ο Χότζα στερεί από τους Χιμαραίους την ταυτότητα του μειονοτικού και μετά από λίγα χρόνια κλείνει τα ελληνικά σχολεία σε μια προσπάθεια αφελληνισμού και καταπάτησης του ηθικού. Παρ' όλα αυτά οι Χιμαραίοι διατηρούν τις παραδόσεις και την εθνική τους ταυτότητα. Συμβάλλουν σε αυτό οι παππούδες και οι γιαγιάδες με τα κρυμμένα εικονίσματα, της σημαίες στα κατώγια, τα ελληνικά βιβλία που περισώθηκαν και χρησιμεύουν στα οικογενειακά κρυφά σχολειά.
Το 1991 με την πτώση του κομμουνισμού στην Αλβανία, οι περισσότεροι Χιμαριώτες καταφεύγουν στην Ελλάδα. Εργάζονται εκεί και με τα κέρδη τους συνεισφέρουν στην οικονομική ανάπτυξη της πατρίδας. Οι αγώνες όμως δεν σταματούν καθώς η αλβανική πολιτεία συνεχίζει την ίδια τακτική απεναντι στην Χιμάρα. Δεν επιτρέπει το άνοιγμα ελληνικού σχολειου, δεν αναγνωρίζει την Χιμάρα ως μειονοτική περιοχή παρά το γεογονός ότι ολοι οι κάτοικοι είναι Έλληνες και δεν επιστρέφει τις περιουσίες στους ιδιοκτήτες. Κινητοποιείσεις με πολλούς τρόπους έχουν κάποια αποτελέσματα. Σήμερα, οι περιουσίες που είχαν δημευθεί από το καθεστώς δεν έχουν επιστραφεί ακόμη στους νόμιμους ιδιοκτήτες. Αντιθέτως υπάρχουν προσπάθειες καταστρατήγησης του βασικού αυτού δικαιώματαος στην ιδιοκτησία με σκοπό οι περιουσίες να γίνουν αντικείμενο εκμετάλλευσης από τρίτους.
No comments:
Post a Comment