Më pëlqen shumë Greqia. Kështu dëshiroj ta nis këtë rrëfim personal mbi
popullin grek dhe vendin e tij, të quajtur Greqi. Dashuria ime me këtë
vend lindi shtatë vjet më parë, kur edhe u prezantova mirëfilli me
kryeqendrën helene. Udhëtimi drejt këtij vendi ka qenë i gjatë, si
fizikisht, sepse rrugën deri në Athinë e kam bërë gjithmonë me makinë (unë
kam fobi fluturimin dhe fatkeqësisht udhëtimet e mia kanë disa vjet që
janë rrugore përkundrejt ajrore), ashtu edhe jo-fizikisht.
Të shpjegohem. Kisha dëgjuar, sikundërse të gjithë ju që do ta lexoni këtë
rrëfim për “grekët”. Rradhët e gjata në kufi dhe vapa e gushtit më lodhën
pamasë herën e parë që u përballa me kufirin tokësor greko-shqiptar. Edhe
tani i kam parasysh lajmet me titujt: Doganat greke punojnë me dy
sportele, ndërsa pala shqiptare me shtatë. Por pala shqiptare edhe me 77
po të punonte nuk do të kish mbaruar dot punë sepse punonjësi i policisë
me të mësuar mbiemrin të pyeste: Mor po ca e ke Gimin ti, se me këtë
mbiemër është edhe ai. Dhe pasi ti e sqaroje që Gimin nuk e kishe gjë, ai
të pyeste cfarë pune bëje, sa do rrije dhe Ah, epo mirë bëni qejf o
vlla...
Rruga drejt kufirit grek edhe sot e kësaj dite është e vrazhdë, me gropa,
me plehra (nga pala shqiptare) dhe me një rrëmujë ndërtimore të ca
shtëpive si furriqe, apo kështjella shëmtuar-ndërtuar.
Në kufirin grek të kërkojnë pasaportën dhe kalon...
Rruga drejt Athinës është një peisazh që ta ka ënda të kundrosh, qoftë
përmes maleve, apo ndanë detit (të larë).
Një nga gjërat që ma ka bërë shumë përshtypje në Greqi, ndryshe nga
c’kisha dëgjuar dhe dëgjoj është mirësjellja dhe trajtimi i tyre i
barabartë për identitetin tim si shqiptare. Kurrë, deri më sot, nuk kam
parë ndonjë rrudhje buzësh, apo keqtrajtim për shkak të kombësisë.
Përkundrazi, kur më është dashur të shkoj në polici me djalin të vogël
fare në duar dhe në një rradhë të gjatë bashkëkombasish nga ata që ia
nxjerrin vetë namin “e keq” Greqisë sepse kur ti i pyet në shqip se cilat
janë procedurat, ata të përgjigjen: Dhen katalaveno, që do të thotë nuk
kuptoj, kanë qenë policët grekë që më kanë kërkuar të kaloj pa rradhë
sepse isha nënë me fëmijë. Mbaj mend që kur do të aplikoja për kartë që në
italisht quhet permesso di sogiorno (se mbase ne italisht ju pëlqen më
shumë), shqiptarët e Greqisë më thanë, kartën gjashtëmujore do të ta
japin. Ashtu janë ata, të poshtër. Të poshtrit ma dhanë kartën
dhjetëvjecare. Sa u zhgënjyen shqiptarët e Greqisë!
Grekët i duan shumë fëmijët. Nëpër vite, gjatë pushimeve kam parë sa shumë
kujdesen për fëmijët, dhe jo vetëm të tyret. Ja t’ju tregoj cfarë ndodh në
plazh përshembull. Del ti më fëmijën përdore dhe zë një cadër (për të
cilën sigurisht paguan) dhe ulesh për qejfin tënd, në sfond dëgjon muzikë
që vjen nga cafeteria që shërben Frape, Fredo, Fredokapucino, etj etj. Ble
dhe unë një të tillë dhe banakierja më thotë: Sa të është rritur djali. Na
vjen mirë që vini këtu cdo vit.
Kënaqem sigurisht nga këto fjalë dhe pasi lë Fredon në hijen e cadrës
bashkë me djalin sulemi drejt detit. Vrulli ynë nuk zgjat shumë sepse
“greket” na aviten dhe në greqisht e pastaj në anglisht më pyesin: E ke
lyer djalin me krem plazhi? Po kapele i ke marrë? Kur i dëgjova për herë
të parë këto pyetje, me vete thashë po këto nuk janë në vete. Cu duhet
këtyre? Por gjatë viteve e kuptova që dashuria e tyre për fëmijët,
përfshirë edhe ata shqiptarë është shumë e madhe.
Në pazare, në shëtitjet në park, tek këndi i lojrave dhe kudo që
ndonjëherë duhet apo ta kërkojnë identitetin, reagimi i grekeve dhe
grekëve në lidhje me identitetin tim ka qenë gjithmonë evropiano
perendimor.
Sigurisht unë nuk marr përsipër, largqoftë, të mbroj Greqinë, grekët dhe
akejt, se ata e gjejnë vetë rrugën, por kam kaq kohë që kam pasur dëshirën
të ndaj me ju këto rrjeshta fare shkurt për këta njerëz që kanë agrume e
ullinj, e ku sigurisht janë të punësuar edhe shqiptarët, që kanë det ku
lahen edhe shqiptarët, që kanë vila e shtëpi ku janë punësuar shqiptaret,
që kanë hotele, dyqane e parukeri ku janë të punësuara shqiptaret, që kanë
rrugë, pallate (shumë të bukura) e ndërtesa që i kanë ndërtuar edhe
shqiptarët. Këta njerëz që janë martuar me shqiptarët, që janë në kufi me
shqiptarët, që i duan shqiptarët që janë për tu dashur, sepse ne
shqiptarët e kemi treguar edhe vetë që hera-herës nuk i duam shqiptarët
(mos e merr në punë atë, mos e fut në shtëpi këtë, mos i fol atij, largoju
asaj) janë në tokën e tyre të begatë me dyer hapur për shqiptarët e këdo
tjetër që e pëlqen jetën dhe tokën e Grekëve...
Evis Cerga(Shqiptarja.com)
Evis Cerga ka mbaruar studimet e larta në Universitetin e Kairos, në Fakultetin e Arteve të Bukura, Dega Letërsi Angleze. Ka punuar për trembëdhjetë vjet si Përkthyese/Interprete në Përfaqësinë e Përherëshme të Zyrës së Bankës Botërore në Tiranë. Që nga viti 2007 është Përkthyese/interprete në profesion të lirë. Ka përkthyer romanet e mëposhtëm: 1. Vetëm një herë në jetë (Danielle Steel) 2. Zhozefinë Bonaparti (Sandra Gulland) 3. Martohu me Mua (Pat Booth) 4. Aromë Orienti (Ahdaf Souief) 5. Bisedë Intime (Evan Hunter) 6. Nënë Dana (Danielle Steel) 7. Pushime në San Trope (Danielle Steel)
1 comment:
Shume e bukur historija juaj, dhe une te njejtin mendim kame me zonjen.une jame hasi kame jetuar ne greqi per shume vjet dhe e di shume mire se si jane greket,e cmojne shume kur je i sjellshem dhe puntor,eshte e vertet qe ka rracizem por ama dhe ne kemi keshtu qe asnje popull nuk eshte perfekt le ti shikojme gjerat qe na bashkojne dhe jo ato qe na ndajne,xereto olous tous kalous alvanous Kai tous kalous ellines.
Post a Comment